...τα σχόλια περιττεύουν.
Έπαινος της Ε.Ε. στο Becel Pro-Activ
Η Ε.Ε. αναγνωρίζει τη δράση των φυτικών στερολών του Becel Pro-Activ στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιοπάθειας.
Το Becel pro-activ έλαβε την επίσημη έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να μπορεί να υπόσχεται ότι το δραστικό συστατικό του προϊόντος, οι φυτικές στερόλες, αποδεδειγμένα μειώνουν τη χοληστερίνη και την πιθανότητα εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Το Becel pro-activ είναι από τα πρώτα προϊόντα διατροφής που πέρασε με επιτυχία την ιδιαίτερα αυστηρή αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τους ισχυρισμούς υγείας. Για τους 2.500.000 καταναλωτές που ήδη χρησιμοποιούν το προϊόν στην Ελλάδα, αυτό σημαίνει μια ακόμη επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας του Becel pro-activ τόσο στη μείωση της χοληστερίνης όσο και της συμβολής του στον περιορισμό του κινδύνου εμφάνισης καρδιοπαθειών.
Η σειρά τροφίμων εμπλουτισμένων με φυτικές στερόλες Becel pro-activ έχει σχεδιαστεί ειδικά για άτομα που θέλουν να βελτιώσουν το λιπιδαιμικό τους προφίλ, αφού αποδεδειγμένα μειώνει τη χοληστερίνη μέχρι και 15%, στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου διαιτολογίου και τρόπου ζωής. Μέσα από την ευρεία γκάμα της (μαργαρίνη, γάλα, γιαούρτι και ρόφημα γιαουρτιού) προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής, ανάλογα με τις γευστικές προτιμήσεις του κάθε ατόμου.
Η αποτελεσματικότητα του Becel pro-activ αποδεικνύεται σε περισσότερες από 40 κλινικές έρευνες μεγάλης κλίμακας που έχουν πραγματοποιηθεί παγκοσμίως και είναι το μόνο τρόφιμο που συνεργάζεται με την Παγκόσμια Ομοσπονδία Καρδιολογίας. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από το 2000 και αποτελεί τη Νο1 επιλογή των καταναλωτών τόσο στη χώρα μας όσο και παγκοσμίως.
ΠΗΓΗ: πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Monday, October 26, 2009
Sunday, October 25, 2009
Νέο σύστημα σήμανσης για τα επεξεργασμένα τρόφιμα
Το σύστημα σήμανσης με ονομασία ‘έξυπνες επιλογές’ έρχεται να αλλάξει το τοπίο της διατροφικής σήμανσης.
Οι προδιαγραφές ενός τροφίμου για να φέρει το σήμα των έξυπνων επιλογών είναι συγκεκριμένες: αφενός δεν πρέπει να περιέχει πολλά συστατικά τα οποία να βρίσκονται υπό περιορισμό (όπως συνολικά λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, τρανς λιπαρά, χοληστερόλη, προστιθέμενα σάκχαρα και νάτριο), αφετέρου πρέπει να περιέχει συστατικά όπως το ασβέστιο, το κάλιο, οι φυτικές ίνες, το μαγνήσιο, η βιταμίνη Α, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε ή τρόφιμα από ομάδες τροφίμων όπως φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά πλήρη ή ελεύθερα λίπους και δημητριακά ολικής άλεσης. Οι ετικέτες των έξυπνων επιλογών θα ενημερώνουν για τις θερμίδες ανά μερίδα προϊόντος και για τον αριθμό των μερίδων ανά συσκευασία προϊόντος.
Η ουσία των νέων ετικετών είναι η διευκόλυνση του κοινού στη σύγκριση και την επιλογή ανάμεσα στα διάφορα επεξεργασμένα προϊόντα. Αξίζει να αναφερθεί πως το συγκεκριμένο εγχείρημα είναι προαιρετικό και λαμβάνουν μέρος μόνο όσες εταιρείες τροφίμων το επιθυμούν. Στο εξωτερικό έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον αρκετές μεγάλες βιομηχανίες.
Φυσικά, η πλειοψηφία του κόσμου δεν θα θεωρούσε ποτέ ως υγιεινή επιλογή τα μπαλάκια σοκολάτας, αλλά σύμφωνα με αυτόν τον τρόπο σήμανσης τα δεδομένα παρουσιάζονται διαφορετικά. Το πράσινο σηματάκι των ‘έξυπνων επιλογών’ σηματοδοτεί μια πιο υγιεινή επιλογή ακόμα και για τρόφιμα, που παρά το γεγονός πως προσφέρουν χαμηλή περιεκτικότητα λιπαρών και θερμίδων, κατά τα άλλα δεν έχουν καμία απολύτως διατροφική αξία και επιπρόσθετα περιέχουν 3 τύπους σακχάρων.
Οι βιομηχανίες τροφίμων πλήρωσαν για την οργάνωση των συνομιλιών ανάμεσα σε υπεύθυνους εταιρειών, ακαδημαϊκούς, εκπροσώπους του κράτους και νομικούς σύμβουλους σε θέματα υγείας. Οι εταιρείες τροφίμων επίσης χρηματοδοτούν το πρόγραμμα σε ετήσια βάση με τη μορφή των δωρεών.
Ήδη έχουν εγκριθεί 800 προϊόντα για να συμμετάσχουν στο σύστημα σήμανσης. Η αίτηση για τη συμμετοχή ενός προϊόντος εξετάζεται από την Αμερικανική Εταιρεία Διατροφής και από ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό δημόσια υγείας. Εντύπωση βέβαια προκαλεί πως στην εξέταση των προϊόντων δεν συμμετέχει ο Αμερικανικός Σύλλογος Διαιτολόγων.
Το πρόγραμμα αυτού του είδους της σήμανσης τέθηκε σε εφαρμογή στο εξωτερικό τον Αύγουστο και έχει δεχθεί σοβαρές επικρίσεις από επαγγελματίες υγείας και διαιτολόγους. Η κριτική επικεντρώνει κυρίως στο γεγονός πως με βάση το σύστημα αυτό προκρίνονται ως υγιεινές επιλογές ορισμένα ‘κενά’, με τη διατροφική έννοια, τρόφιμα.
Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός πως με επιστολή του ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ εξέφρασε τις ανησυχίες του για παραπλανητικούς ισχυρισμούς από μέρους του προγράμματος.
Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ισχυρίζονται πως δεν τίθεται θέμα σύγκρουσης συμφερόντων παρόλο που αυτές οι ίδιες χρηματοδότησαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Όμως όταν το κοινό-στόχος του προγράμματος είναι εκείνοι που έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε λουκουμά και δημητριακά με προστιθέμενα σάκχαρα τότε η ουσία του εγχειρήματος δεν είναι ευδιάκριτη.
Ένα άτομο με καρδιαγγειακή νόσο σίγουρα θα κάνει καλύτερη επιλογή με οτιδήποτε υγιεινότερο του λουκουμά για πρωινό. Τελικά από τη μια πλευρά η νέα νεύρωση της δυτικής κοινωνίας είναι η ορθορεξία και από την άλλη η ίδια κοινωνία επιθυμεί να βοηθήσει στην καλύτερη επίτευξη αυτού του στόχου. Πώς θα πραγματοποιηθεί άραγε και ποια θα είναι η αντίδραση σε ένα τέτοιο σύστημα αν κάποτε φτάσει στην ελληνική κοινωνία; Άραγε ένα αναψυκτικό με γεύση φρούτου θα φέρει το πράσινο καρτελάκι της έξυπνης επιλογής σε σχέση με ένα τυποποιημένο αναψυκτικό χωρίς χυμό φρούτου;
Ίσως θα ταν καλύτερη η κατεύθυνση που σκέφτονται να δώσουν άλλοι Ευρωπαϊκοί λαοί στη σήμανση των τροφίμων. Η Υπηρεσία Τροφίμων της Σουηδίας προτείνει να αναγράφονται στις ετικέτες των προϊόντων, μαζί με τη θρεπτική τους αξία, και το πόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον. Οι Σουηδοί καταναλωτές καλούνται με αυτόν τον τρόπο να μάθουν να συνδυάζουν το πώς θα τρέφονται υγιεινά χωρίς να φθείρουν το περιβάλλον.
Οι προδιαγραφές ενός τροφίμου για να φέρει το σήμα των έξυπνων επιλογών είναι συγκεκριμένες: αφενός δεν πρέπει να περιέχει πολλά συστατικά τα οποία να βρίσκονται υπό περιορισμό (όπως συνολικά λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, τρανς λιπαρά, χοληστερόλη, προστιθέμενα σάκχαρα και νάτριο), αφετέρου πρέπει να περιέχει συστατικά όπως το ασβέστιο, το κάλιο, οι φυτικές ίνες, το μαγνήσιο, η βιταμίνη Α, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε ή τρόφιμα από ομάδες τροφίμων όπως φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά πλήρη ή ελεύθερα λίπους και δημητριακά ολικής άλεσης. Οι ετικέτες των έξυπνων επιλογών θα ενημερώνουν για τις θερμίδες ανά μερίδα προϊόντος και για τον αριθμό των μερίδων ανά συσκευασία προϊόντος.
Η ουσία των νέων ετικετών είναι η διευκόλυνση του κοινού στη σύγκριση και την επιλογή ανάμεσα στα διάφορα επεξεργασμένα προϊόντα. Αξίζει να αναφερθεί πως το συγκεκριμένο εγχείρημα είναι προαιρετικό και λαμβάνουν μέρος μόνο όσες εταιρείες τροφίμων το επιθυμούν. Στο εξωτερικό έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον αρκετές μεγάλες βιομηχανίες.
Φυσικά, η πλειοψηφία του κόσμου δεν θα θεωρούσε ποτέ ως υγιεινή επιλογή τα μπαλάκια σοκολάτας, αλλά σύμφωνα με αυτόν τον τρόπο σήμανσης τα δεδομένα παρουσιάζονται διαφορετικά. Το πράσινο σηματάκι των ‘έξυπνων επιλογών’ σηματοδοτεί μια πιο υγιεινή επιλογή ακόμα και για τρόφιμα, που παρά το γεγονός πως προσφέρουν χαμηλή περιεκτικότητα λιπαρών και θερμίδων, κατά τα άλλα δεν έχουν καμία απολύτως διατροφική αξία και επιπρόσθετα περιέχουν 3 τύπους σακχάρων.
Οι βιομηχανίες τροφίμων πλήρωσαν για την οργάνωση των συνομιλιών ανάμεσα σε υπεύθυνους εταιρειών, ακαδημαϊκούς, εκπροσώπους του κράτους και νομικούς σύμβουλους σε θέματα υγείας. Οι εταιρείες τροφίμων επίσης χρηματοδοτούν το πρόγραμμα σε ετήσια βάση με τη μορφή των δωρεών.
Ήδη έχουν εγκριθεί 800 προϊόντα για να συμμετάσχουν στο σύστημα σήμανσης. Η αίτηση για τη συμμετοχή ενός προϊόντος εξετάζεται από την Αμερικανική Εταιρεία Διατροφής και από ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό δημόσια υγείας. Εντύπωση βέβαια προκαλεί πως στην εξέταση των προϊόντων δεν συμμετέχει ο Αμερικανικός Σύλλογος Διαιτολόγων.
Το πρόγραμμα αυτού του είδους της σήμανσης τέθηκε σε εφαρμογή στο εξωτερικό τον Αύγουστο και έχει δεχθεί σοβαρές επικρίσεις από επαγγελματίες υγείας και διαιτολόγους. Η κριτική επικεντρώνει κυρίως στο γεγονός πως με βάση το σύστημα αυτό προκρίνονται ως υγιεινές επιλογές ορισμένα ‘κενά’, με τη διατροφική έννοια, τρόφιμα.
Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός πως με επιστολή του ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ εξέφρασε τις ανησυχίες του για παραπλανητικούς ισχυρισμούς από μέρους του προγράμματος.
Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ισχυρίζονται πως δεν τίθεται θέμα σύγκρουσης συμφερόντων παρόλο που αυτές οι ίδιες χρηματοδότησαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Όμως όταν το κοινό-στόχος του προγράμματος είναι εκείνοι που έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε λουκουμά και δημητριακά με προστιθέμενα σάκχαρα τότε η ουσία του εγχειρήματος δεν είναι ευδιάκριτη.
Ένα άτομο με καρδιαγγειακή νόσο σίγουρα θα κάνει καλύτερη επιλογή με οτιδήποτε υγιεινότερο του λουκουμά για πρωινό. Τελικά από τη μια πλευρά η νέα νεύρωση της δυτικής κοινωνίας είναι η ορθορεξία και από την άλλη η ίδια κοινωνία επιθυμεί να βοηθήσει στην καλύτερη επίτευξη αυτού του στόχου. Πώς θα πραγματοποιηθεί άραγε και ποια θα είναι η αντίδραση σε ένα τέτοιο σύστημα αν κάποτε φτάσει στην ελληνική κοινωνία; Άραγε ένα αναψυκτικό με γεύση φρούτου θα φέρει το πράσινο καρτελάκι της έξυπνης επιλογής σε σχέση με ένα τυποποιημένο αναψυκτικό χωρίς χυμό φρούτου;
Ίσως θα ταν καλύτερη η κατεύθυνση που σκέφτονται να δώσουν άλλοι Ευρωπαϊκοί λαοί στη σήμανση των τροφίμων. Η Υπηρεσία Τροφίμων της Σουηδίας προτείνει να αναγράφονται στις ετικέτες των προϊόντων, μαζί με τη θρεπτική τους αξία, και το πόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον. Οι Σουηδοί καταναλωτές καλούνται με αυτόν τον τρόπο να μάθουν να συνδυάζουν το πώς θα τρέφονται υγιεινά χωρίς να φθείρουν το περιβάλλον.
Saturday, October 17, 2009
Το είδαμε και αυτό...
Τα αλλαντικά Εν Ελλάδι της Creta Farm κέρδισαν την αποδοχή της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας
Συγγραφέας Νικολακόπουλος Ν. (ANA)
Μία ακόμα διάκριση για τη μοναδική συνταγή των αλλαντικών Εν Ελλάδι έλαβε η Creta Farm, με την αποδοχή των Εν Ελλάδι Πάριζα και Παριζάκι από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία, δεδομένου ότι η αντικατάσταση ζωικού λίπους με ελαιόλαδο συμβάλλει στην πρόληψη κατά της παιδικής παχυσαρκίας. Η αποδοχή αυτή ανακοινώθηκε επίσημα σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η Creta Farm σε συνεργασία με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία στις 14 Οκτωβρίου 2009, στην Αίγλη Ζαππείου. Βασικοί ομιλητές ήταν ο κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, Καθηγητής Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, καθώς επίσης και ο κ. Δημήτρης Ρίχτερ, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Καρδιαγγειακής Νόσου, η κα Τζελίνα Κουκουμέλη, Marketing Director της Creta Farm και ο κ. Νίκος Σανιδάς, Υπεύθυνος Επιστημονικής Επικοινωνίας και Διατροφής της Creta Farm. Στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου, ο κ. Κωνσταντόπουλος παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία σε δείγμα 431 παιδιών με αυξημένο βάρος. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 80% των παχύσαρκων παιδιών θα εξελιχθεί σε παχύσαρκους ενήλικες, ενώ 1 στα 3 παιδιά στην Ελλάδα είναι υπέρβαρα, κατατάσσοντας τη χώρα μας πρώτη στην Ευρώπη στην παιδική παχυσαρκία. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα παιδιά με αυξημένο βάρος τείνουν να εκδηλώσουν υπέρταση, αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένη ινσουλίνη, διαβήτη τύπου 2 και θυρεοειδοπάθεια. Μετά το πέρας της συνέντευξης Τύπου ο κ. A. Κωνσταντόπουλος δήλωσε σχετικά: « Η κυκλοφορία αλλαντικών στην Ελληνική αγορά που αντικατέστησαν το ζωικό λίπος με εξαιρετικό παρθένο Κρητικό ελαιόλαδο, αναδεικνύοντας τη γεύση των αλλαντικών, χωρίς ταυτόχρονα τις βλαβερές συνέπειες των κεκορεσμένων λιπαρών, θα διευκολύνει τα Ελληνόπουλα να μεγαλώσουν διατροφικά σωστά. Τα συγκεκριμένα αλλαντικά τα οποία είναι εμπλουτισμένα με εξαιρετικό παρθένο Κρητικό ελαιόλαδο είναι κατάλληλα για την διατροφή των παιδιών διότι είναι πιο υγιεινά, με χαμηλότερα trans λιπαρά αλλά και ταυτόχρονα πιο θρεπτικά και εύγευστα, κάνοντας τα να ξεχωρίζουν στην αγορά από τα κοινά αλλαντικά. Είμαι βέβαιος ότι τόσο ο παιδίατρος όσο και οι γονείς θα εντάξουν στο διαιτολόγιο των παιδιών τους τα αλλαντικά αυτά άφοβα». Ο κ. Δ. Ρίχτερ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η στροφή προς τη Μεσογειακή διατροφή και τα βασικά συστατικά της είναι απαραίτητη για την καρδιαγγειακή υγειά όλων μας. Τέτοιες πρωτοβουλίες της βιομηχανίας τροφίμων όπως της Creta Farm για υγιεινότερη διατροφή επικροτούνται από την επιστημονική κοινότητα». Όπως δήλωσε η κα Κουκουμέλη, η υποστήριξη της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για την Creta Farm, αλλά και μια επιπλέον ευθύνη για την κρητική εταιρεία, καθώς της δίνει την ώθηση να συνεχίζει να προσφέρει το καλύτερο δυνατόν σε ένα τόσο ευαίσθητο και απαιτητικό κοινό, όπως είναι τα παιδιά. Τέλος, ο κ. Σανιδάς τόνισε ότι η Creta Farm θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό της ιατρικής κοινότητας, ενισχύοντας με κάθε τρόπο τις δράσεις της με στόχο την υιοθέτηση των σωστών διατροφικών συνηθειών του καταναλωτικού κοινού.
Συγγραφέας Νικολακόπουλος Ν. (ANA)
Μία ακόμα διάκριση για τη μοναδική συνταγή των αλλαντικών Εν Ελλάδι έλαβε η Creta Farm, με την αποδοχή των Εν Ελλάδι Πάριζα και Παριζάκι από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία, δεδομένου ότι η αντικατάσταση ζωικού λίπους με ελαιόλαδο συμβάλλει στην πρόληψη κατά της παιδικής παχυσαρκίας. Η αποδοχή αυτή ανακοινώθηκε επίσημα σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η Creta Farm σε συνεργασία με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία στις 14 Οκτωβρίου 2009, στην Αίγλη Ζαππείου. Βασικοί ομιλητές ήταν ο κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, Καθηγητής Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, καθώς επίσης και ο κ. Δημήτρης Ρίχτερ, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Καρδιαγγειακής Νόσου, η κα Τζελίνα Κουκουμέλη, Marketing Director της Creta Farm και ο κ. Νίκος Σανιδάς, Υπεύθυνος Επιστημονικής Επικοινωνίας και Διατροφής της Creta Farm. Στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου, ο κ. Κωνσταντόπουλος παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία σε δείγμα 431 παιδιών με αυξημένο βάρος. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 80% των παχύσαρκων παιδιών θα εξελιχθεί σε παχύσαρκους ενήλικες, ενώ 1 στα 3 παιδιά στην Ελλάδα είναι υπέρβαρα, κατατάσσοντας τη χώρα μας πρώτη στην Ευρώπη στην παιδική παχυσαρκία. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα παιδιά με αυξημένο βάρος τείνουν να εκδηλώσουν υπέρταση, αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένη ινσουλίνη, διαβήτη τύπου 2 και θυρεοειδοπάθεια. Μετά το πέρας της συνέντευξης Τύπου ο κ. A. Κωνσταντόπουλος δήλωσε σχετικά: « Η κυκλοφορία αλλαντικών στην Ελληνική αγορά που αντικατέστησαν το ζωικό λίπος με εξαιρετικό παρθένο Κρητικό ελαιόλαδο, αναδεικνύοντας τη γεύση των αλλαντικών, χωρίς ταυτόχρονα τις βλαβερές συνέπειες των κεκορεσμένων λιπαρών, θα διευκολύνει τα Ελληνόπουλα να μεγαλώσουν διατροφικά σωστά. Τα συγκεκριμένα αλλαντικά τα οποία είναι εμπλουτισμένα με εξαιρετικό παρθένο Κρητικό ελαιόλαδο είναι κατάλληλα για την διατροφή των παιδιών διότι είναι πιο υγιεινά, με χαμηλότερα trans λιπαρά αλλά και ταυτόχρονα πιο θρεπτικά και εύγευστα, κάνοντας τα να ξεχωρίζουν στην αγορά από τα κοινά αλλαντικά. Είμαι βέβαιος ότι τόσο ο παιδίατρος όσο και οι γονείς θα εντάξουν στο διαιτολόγιο των παιδιών τους τα αλλαντικά αυτά άφοβα». Ο κ. Δ. Ρίχτερ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η στροφή προς τη Μεσογειακή διατροφή και τα βασικά συστατικά της είναι απαραίτητη για την καρδιαγγειακή υγειά όλων μας. Τέτοιες πρωτοβουλίες της βιομηχανίας τροφίμων όπως της Creta Farm για υγιεινότερη διατροφή επικροτούνται από την επιστημονική κοινότητα». Όπως δήλωσε η κα Κουκουμέλη, η υποστήριξη της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για την Creta Farm, αλλά και μια επιπλέον ευθύνη για την κρητική εταιρεία, καθώς της δίνει την ώθηση να συνεχίζει να προσφέρει το καλύτερο δυνατόν σε ένα τόσο ευαίσθητο και απαιτητικό κοινό, όπως είναι τα παιδιά. Τέλος, ο κ. Σανιδάς τόνισε ότι η Creta Farm θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό της ιατρικής κοινότητας, ενισχύοντας με κάθε τρόπο τις δράσεις της με στόχο την υιοθέτηση των σωστών διατροφικών συνηθειών του καταναλωτικού κοινού.
Διατροφικοί μύθοι για τον σακχαρώδη διαβήτη
Ο διαβητικός θα πρέπει να ακολουθεί μια ειδική και πολύ περιοριστική διατροφή
Λάθος. Σύμφωνα με τις τελευταίες διατροφικές συστάσεις, οι διαβητικοί μπορούν να ακολουθούν τις διατροφικές οδηγίες που ισχύουν για το γενικό πληθυσμό. Μισό πιάτο με πολύχρωμα λαχανικά χαμηλά σε υδατάνθρακες, ¼ του πιάτου άπαχο κρέας και το υπόλοιπο ¼ του πιάτου με υδατανθρακούχα τρόφιμα.
Ο όρος ‘διαβητική δίαιτα’ έχει αντικατασταθεί πλέον από την ‘υγιεινή μέθοδο του πιάτου’. Ένα πιάτο που βασίζεται στην παραπάνω φιλοσοφία περιέχει μέτρια ποσότητα υδατανθράκων, κορεσμένων λιπών και χοληστερίνης και είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες. Θυμηθείτε: ο περιορισμός βρίσκεται πάντα στο μυαλό σας και όχι στο πιάτο σας. Απελευθερωθείτε από τις εμμονές των μεγάλων ποσοτήτων.
Τα υγιεινά τρόφιμα δεν ανεβάζουν τα επίπεδα του σακχάρου
Λάθος. Ακόμα και αν αποφεύγετε τα ανθυγιεινά γλυκά δεν θα αποφύγετε τις υψηλές τιμές με ένα μεγάλο μπωλ φρούτα. Τα τελευταία μπορεί να θεωρούνται υγεινά τρόφιμα εξαιτίας του πλούτου σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αλλά δεν παύουν να αποτελούνται αποκλειστικά από υδατάνθρακες. Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει να εντάσσονται στο διαιτολόγιό σας λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρο το ημερήσιο μενού αλλά και την ευαισθησία στην ινσουλίνη που εσείς παρουσιάζετε. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τις επιλογές σας στα λαχανικά. Το να γνωρίζετε το γλυκαιμικό δείκτη και το γλυκαιμικό φορτίο τους θα σας βοηθήσει να κάνετε σωστότερες επιλογές.
Πλέον δεν μπορείτε να καταναλώσετε τρόφιμα που επιθυμείτε έντονα
Άλλος ένας μύθος. Εκτός και αν βρίσκεστε σε πολύ προχωρημένο στάδιο σακχαρώδους διαβήτη η διατροφή σας μπορεί και οφείλει να χαρακτηρίζεται από πλούσια ποικιλία. Δύο είναι οι πιο βασικοί και απλοί κανόνες που πρέπει να ακολουθείτε: Να τρώτε μικρότερες ποσότητες ή να συμπεριλάβετε τα αγαπημένα σας φαγητά σε μικρότερη συχνότητα απ’ ότι στο παρελθόν και να τροποποιήστε τα αγαπημένα σας φαγητά ώστε πλέον να αποτελούνται από πιο υγιεινά θρεπτικά συστατικά. Ρωτήστε τον διαιτολόγο σας για έξυπνες συνταγές και αντικαταστάσεις.
Μπορώ να φάω όσο και ό,τι θέλω εφόσον η φαρμακευτική αγωγή θα με καλύψει
Μεγάλη συνειδητή παρανόηση. Για την ακρίβεια, η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων (εξευγενισμένων) υδατανθράκων και τροφίμων πλούσιων σε ανθυγιεινά λίπη αυξάνει τον κίνδυνο των διαβητικών επιπλοκών (δυσλιπιδαιμία, μακρο- και μικρο- αγγειοπάθεια) ακόμα κι αν λάβετε μεγαλύτερη δόση φαρμακευτικής θεραπείας (χάπια ή ίνσουλίνη). Για την ακρίβεια, η ταυτόχρονη λήψη πρόσθετων θερμίδων και μεγαλύτερης δόσης ινσουλίνης ή χαπιών θα αυξήσει το βάρος (λίπος) σας πιθανότατα στην περιοχή της κοιλιακής χώρας.
Το γεγονός αυτό με τη σειρά του θα αυξήσει την αντίσταση του οργανισμού σας στην ινσουλίνη (ινσουλινοαντίσταση) και το σώμα σας θα δυσκολεύεται ακόμα περισσότερο να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη αποτελεσματικά. Τα επίπεδα του σακχάρου σας θα ανέβουν περαιτέρω και έτσι, θα δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος κατά τον οποίο η αύξηση της φαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση των αυξημένων επιπέδων σακχάρου θα αυξάνει το βάρος σας και αυτό με τη σειρά του θα αυξάνει την ινσουλινοαντίσταση και τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σας.
Τέλος, η αύξηση του κοιλιακού βάρους και της ινσουλινοαντίστασης θα οδηγήσουν πιθανότατα σε αύξηση της κακής χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και της αρτηριακής πίεσης οδηγώντας σε μια ανεπιθύμητη κατάσταση που ονομάζεται ‘μεταβολικό σύνδρομο’ και αποτελεί των προάγγελο κακών ειδήσεων για το καρδιαγγειακό σας σύστημα.
Όταν αρχίζω να νιώθω τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας απλά θα αρχίσω να τρώω γλυκά μέχρι να αισθανθώ καλύτερα
Για την ακρίβεια θα πρέπει να καταναλώσετε μόνο μια μικρή ποσότητα ταχέως απορροφούμενων υδατανθράκων και στη συνέχεια να ελέγξετε το σάκχαρό σας. Άρα η σωστή τακτική σε περίπτωση υπογλυκαιμίας έγκειται στην ταχύτατη αποκατάσταση των επιπέδων του σακχάρου σας, αλλά εντός φυσιολογικών ορίων. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων γλυκών ή χυμών θα έχει ως αποτέλεσμα μετά από λίγη ώρα τα επίπεδα του σακχάρου σας να ξεπερνούν κατά πολύ τις φυσιολογικές τιμές.
Τα διαβητικά άτομα θα πρέπει να τρώνε μόνο γλυκά που φέρουν τη σήμανση ‘διαβητικά’ ή ‘χωρίς την προσθήκη ζάχαρης’
Ακόμα μια παρανόηση. Στην πραγματικότητα αυτού του είδους τα παρασκευάσματα δεν διαφέρουν πολύ από τα συμβατικά γλυκά και το άλλοθι που δημιουργούν μπορεί να ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου σας ακόμα περισσότερο σε σχέση με μια μερίδα κανονικού γλυκού. Το σημαντικότερο για ένα διαβητικό άτομο είναι να βρει τον τρόπο με τον οποίο θα εντάξει το γλυκό στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Επίσης μη λησμονείτε πως τα υποκατάστατα ζάχαρης (σιρόπι καλαμποκιού πλούσιο σε φρουκτόζη, μαλτόζη, φρουκτόζη) που πολλές φορές απαντώνται σε αυτού του είδους τα προϊόντα είναι επί της ουσίας υδατάνθρακες που μπορούν να ανεβάσουν τα επίπεδα του σακχάρου σας.
Δεν πρέπει να καταναλώνω αλκοόλ επειδή θα ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Το αλκοόλ δρα με τέτοιο τρόπο στο μεταβολισμό ώστε να μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Αυτό δεν σημαίνει πως κάθε φορά που έχετε υπεργλυκαιμία θα πρέπει να καταναλώνετε αλκοόλ για να ρυθμίσετε τα επίπεδά σας. Μην ξεχνάτε πως η δράση του αλκοόλ σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε πιθανότατα θα μειώσουν απότομα και έντονα τα επίπεδα του σακχάρου σας αυξάνοντας τον κίνδυνο για υπογλυκαιμία. Θυμηθείτε: όταν καταναλώνετε αλκοόλ να λαμβάνετε πάντα ταυτόχρονα μια μικρή πηγή υδατανθράκων.
Λάθος. Σύμφωνα με τις τελευταίες διατροφικές συστάσεις, οι διαβητικοί μπορούν να ακολουθούν τις διατροφικές οδηγίες που ισχύουν για το γενικό πληθυσμό. Μισό πιάτο με πολύχρωμα λαχανικά χαμηλά σε υδατάνθρακες, ¼ του πιάτου άπαχο κρέας και το υπόλοιπο ¼ του πιάτου με υδατανθρακούχα τρόφιμα.
Ο όρος ‘διαβητική δίαιτα’ έχει αντικατασταθεί πλέον από την ‘υγιεινή μέθοδο του πιάτου’. Ένα πιάτο που βασίζεται στην παραπάνω φιλοσοφία περιέχει μέτρια ποσότητα υδατανθράκων, κορεσμένων λιπών και χοληστερίνης και είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες. Θυμηθείτε: ο περιορισμός βρίσκεται πάντα στο μυαλό σας και όχι στο πιάτο σας. Απελευθερωθείτε από τις εμμονές των μεγάλων ποσοτήτων.
Τα υγιεινά τρόφιμα δεν ανεβάζουν τα επίπεδα του σακχάρου
Λάθος. Ακόμα και αν αποφεύγετε τα ανθυγιεινά γλυκά δεν θα αποφύγετε τις υψηλές τιμές με ένα μεγάλο μπωλ φρούτα. Τα τελευταία μπορεί να θεωρούνται υγεινά τρόφιμα εξαιτίας του πλούτου σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αλλά δεν παύουν να αποτελούνται αποκλειστικά από υδατάνθρακες. Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει να εντάσσονται στο διαιτολόγιό σας λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρο το ημερήσιο μενού αλλά και την ευαισθησία στην ινσουλίνη που εσείς παρουσιάζετε. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τις επιλογές σας στα λαχανικά. Το να γνωρίζετε το γλυκαιμικό δείκτη και το γλυκαιμικό φορτίο τους θα σας βοηθήσει να κάνετε σωστότερες επιλογές.
Πλέον δεν μπορείτε να καταναλώσετε τρόφιμα που επιθυμείτε έντονα
Άλλος ένας μύθος. Εκτός και αν βρίσκεστε σε πολύ προχωρημένο στάδιο σακχαρώδους διαβήτη η διατροφή σας μπορεί και οφείλει να χαρακτηρίζεται από πλούσια ποικιλία. Δύο είναι οι πιο βασικοί και απλοί κανόνες που πρέπει να ακολουθείτε: Να τρώτε μικρότερες ποσότητες ή να συμπεριλάβετε τα αγαπημένα σας φαγητά σε μικρότερη συχνότητα απ’ ότι στο παρελθόν και να τροποποιήστε τα αγαπημένα σας φαγητά ώστε πλέον να αποτελούνται από πιο υγιεινά θρεπτικά συστατικά. Ρωτήστε τον διαιτολόγο σας για έξυπνες συνταγές και αντικαταστάσεις.
Μπορώ να φάω όσο και ό,τι θέλω εφόσον η φαρμακευτική αγωγή θα με καλύψει
Μεγάλη συνειδητή παρανόηση. Για την ακρίβεια, η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων (εξευγενισμένων) υδατανθράκων και τροφίμων πλούσιων σε ανθυγιεινά λίπη αυξάνει τον κίνδυνο των διαβητικών επιπλοκών (δυσλιπιδαιμία, μακρο- και μικρο- αγγειοπάθεια) ακόμα κι αν λάβετε μεγαλύτερη δόση φαρμακευτικής θεραπείας (χάπια ή ίνσουλίνη). Για την ακρίβεια, η ταυτόχρονη λήψη πρόσθετων θερμίδων και μεγαλύτερης δόσης ινσουλίνης ή χαπιών θα αυξήσει το βάρος (λίπος) σας πιθανότατα στην περιοχή της κοιλιακής χώρας.
Το γεγονός αυτό με τη σειρά του θα αυξήσει την αντίσταση του οργανισμού σας στην ινσουλίνη (ινσουλινοαντίσταση) και το σώμα σας θα δυσκολεύεται ακόμα περισσότερο να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη αποτελεσματικά. Τα επίπεδα του σακχάρου σας θα ανέβουν περαιτέρω και έτσι, θα δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος κατά τον οποίο η αύξηση της φαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση των αυξημένων επιπέδων σακχάρου θα αυξάνει το βάρος σας και αυτό με τη σειρά του θα αυξάνει την ινσουλινοαντίσταση και τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σας.
Τέλος, η αύξηση του κοιλιακού βάρους και της ινσουλινοαντίστασης θα οδηγήσουν πιθανότατα σε αύξηση της κακής χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και της αρτηριακής πίεσης οδηγώντας σε μια ανεπιθύμητη κατάσταση που ονομάζεται ‘μεταβολικό σύνδρομο’ και αποτελεί των προάγγελο κακών ειδήσεων για το καρδιαγγειακό σας σύστημα.
Όταν αρχίζω να νιώθω τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας απλά θα αρχίσω να τρώω γλυκά μέχρι να αισθανθώ καλύτερα
Για την ακρίβεια θα πρέπει να καταναλώσετε μόνο μια μικρή ποσότητα ταχέως απορροφούμενων υδατανθράκων και στη συνέχεια να ελέγξετε το σάκχαρό σας. Άρα η σωστή τακτική σε περίπτωση υπογλυκαιμίας έγκειται στην ταχύτατη αποκατάσταση των επιπέδων του σακχάρου σας, αλλά εντός φυσιολογικών ορίων. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων γλυκών ή χυμών θα έχει ως αποτέλεσμα μετά από λίγη ώρα τα επίπεδα του σακχάρου σας να ξεπερνούν κατά πολύ τις φυσιολογικές τιμές.
Τα διαβητικά άτομα θα πρέπει να τρώνε μόνο γλυκά που φέρουν τη σήμανση ‘διαβητικά’ ή ‘χωρίς την προσθήκη ζάχαρης’
Ακόμα μια παρανόηση. Στην πραγματικότητα αυτού του είδους τα παρασκευάσματα δεν διαφέρουν πολύ από τα συμβατικά γλυκά και το άλλοθι που δημιουργούν μπορεί να ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου σας ακόμα περισσότερο σε σχέση με μια μερίδα κανονικού γλυκού. Το σημαντικότερο για ένα διαβητικό άτομο είναι να βρει τον τρόπο με τον οποίο θα εντάξει το γλυκό στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Επίσης μη λησμονείτε πως τα υποκατάστατα ζάχαρης (σιρόπι καλαμποκιού πλούσιο σε φρουκτόζη, μαλτόζη, φρουκτόζη) που πολλές φορές απαντώνται σε αυτού του είδους τα προϊόντα είναι επί της ουσίας υδατάνθρακες που μπορούν να ανεβάσουν τα επίπεδα του σακχάρου σας.
Δεν πρέπει να καταναλώνω αλκοόλ επειδή θα ανεβάσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Το αλκοόλ δρα με τέτοιο τρόπο στο μεταβολισμό ώστε να μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Αυτό δεν σημαίνει πως κάθε φορά που έχετε υπεργλυκαιμία θα πρέπει να καταναλώνετε αλκοόλ για να ρυθμίσετε τα επίπεδά σας. Μην ξεχνάτε πως η δράση του αλκοόλ σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε πιθανότατα θα μειώσουν απότομα και έντονα τα επίπεδα του σακχάρου σας αυξάνοντας τον κίνδυνο για υπογλυκαιμία. Θυμηθείτε: όταν καταναλώνετε αλκοόλ να λαμβάνετε πάντα ταυτόχρονα μια μικρή πηγή υδατανθράκων.
Thursday, September 24, 2009
Παγκόσμια επισιτιστική κρίση
Τη στιγμή που το ενδιαφέρον ολόκληρης της ανθρωπότητας είναι επικεντρωμένο στην παγκόσμια οικονομική κρίση και στη μαγική στιγμή που θα ανακοινωθεί περίτρανα η ανακάλυψη του νέου φάρμακου που θα δώσει λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας του δυτικού κόσμου, μια άλλη ‘παραμελημένη’ κρίση εντείνεται σιωπηλά και προβάλλει απειλητική όσο ποτέ άλλοτε. Η κρίση των φτωχών και των περιθωριοποιημένων ονομάζεται παγκόσμια επισιτιστική κρίση και μόνο πρόσκαιρη ή εποχιακή δεν είναι.
Ας εξετάσουμε όμως καλύτερα τα δεδομένα. Οι τιμές των τροφίμων τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουν αυξηθεί αναπάντεχα εντείνοντας το πρόβλημα της πείνας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ακόμα και στις Ηνωμένες Πολιτείες οι φτωχότερες οικογένειες επηρεάστηκαν έντονα από αυτή την εξέλιξη. Στη Βόρεια Κορέα όπου περίπου το 30% του πληθυσμού είναι υποσιτισμένο, η αύξηση της τιμής του βασικού τροφίμου σίτισης, του ρυζιού, κατά 187% και των τροφίμων γενικότερα κατά 70% επιδείνωσε το πρόβλημα περισσότερο.
Παρόμοιες δυσχέρειες έχουν προκληθεί στις προσπάθειες διατροφικής ανακούφισης που καταβάλλονται στην Ουγκάντα. Στη Σομαλία, οι κάτοικοι δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν τρόφιμα από τα σούπερ μάρκετ και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την πείνα τους με μια σπιτική λαχανόσουπα από βλαστάρια ντόπιων δέντρων. Στην Υεμένη, οι τιμές του σιταριού διπλασιάστηκαν τη στιγμή που το 36% του πληθυσμού διατελεί υποσιτισμένο. Στο Μπουρούντι, ενώ ο μισός πληθυσμός είναι αποκαρδιωτικά φτωχός, η τιμή του μαύρου αλευριού, που είναι βασικό τρόφιμο σίτισης, τριπλασιάστηκε. Στην Ινδία, η μεσαία τάξη περιλαμβάνει μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων από ολόκληρο τον πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τώρα που η οικονομική ανάπτυξη συναντά την απέραντη αυτή χώρα, η μεσαία τάξη θα αρχίσει να απαιτεί καλύτερη ποιότητα φαγητού με το κρέας να αποκτά την πρωτοκαθεδρία. Η παραγωγή κρέατος όμως απαιτεί μεγάλες ποσότητες φυτικών υλών με τις οποίες θα εκτραφούν τα ζώα που θα το παράγουν. Η επιβάρυνση για το περιβάλλον και τις τιμές του κρέατος από την αυξημένη ζήτηση είναι κάτι παραπάνω από προφανής.
Αν συνυπολογίσει κανείς πως πάνω από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως αναγκάζονται να επιβιώσουν με 1,5 ευρώ την ημέρα τότε εύκολα γίνεται προφανές πως τέτοιες αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα θα οδηγήσουν ακόμα περισσότερο κόσμο στην πείνα και τον υποσιτισμό. Μισοί από τους ανθρώπους που παγκοσμίως ταλαιπωρούνται από την πείνα είναι κυρίως αγρότες με μικρές ιδιοκτησίες.
Από τις βασικότερες αιτίες αυτής της εξέλιξης των τιμών των τροφίμων είναι η αύξηση της τιμής του πετρελαίου (του καυσίμου που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά των τροφίμων) και η χρησιμοποίηση πλέον του καλαμποκιού ως βιοκαύσιμου. Επιπρόσθετα, η πλούσια σε κρέας διατροφή των εύπορων δυτικών χωρών απαιτεί πολύ περισσότερες πρώτες ύλες συγκριτικά με τη διατροφή που βασίζεται στα όσπρια και τα λαχανικά.
Οι τιμές των σιτηρών αυξάνονται καθώς εντατικοποιείται η χρήση τους για αύξηση της παραγωγής κρέατος και γάλακτος. Επιπρόσθετα, δεν είναι δυνατόν να αυξηθεί η παραγωγή των τροφίμων χωρίς την παράλληλη αύξηση της χρησιμοποιούμενης γης και την αποψίλωση περισσότερων δέντρων. Αν κάποιος θα ήθελε να ποσοτικοποιήσει θα μπορούσε να πει πως τα τελευταία 50 χρόνια η παγκόσμια οικονομία επταπλασιάστηκε, ενώ οι υποστηρικτικές δυνατότητες της γης προς τη φυσική ζωή παρέμειναν οι ίδιες.
Η χρήση του νερού από τον άνθρωπο τριπλασιάστηκε και η ζήτηση για θαλασσινά τρόφιμα πενταπλασιάστηκε. Αν όλοι στον πλανήτη υιοθετούσαν το υπερκαταναλωτικό πρότυπο ζωής του βόρειου Αμερικανού θα έπρεπε να υπάρχουν 3 πλανήτες σαν τη γη για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις.
Μια από τις προφανείς λύσεις θα μπορούσε να είναι η αύξηση της προσφοράς των τροφίμων. Όμως η δυνατότητα για εκθετική αύξηση της παραγωγής είναι πολύ περιορισμένη. Η επόμενη εφικτή λύση είναι η αύξηση της αγροτικής παραγωγής, ιδιαίτερα στις περιοχές της Αφρικής στις οποίες δεν έχει εφαρμοστεί αρκετά. Όμως σε αυτές τις πιθανές λύσεις υπάρχουν αρκετά εμπόδια. Ένα από αυτά είναι πλέον η εμφανής αλλαγή του κλίματος. Στην Κίνα, την Αυστραλία και την Αφρική πλέον κυριαρχούν ερημικές εκτάσεις εκεί όπου άλλοτε υπήρχαν εύφορα εδάφη. Ιδιαίτερα στην Αυστραλία μια μακρά περίοδος ξηρασίας την έχει αναγκάσει να περιορίσει έντονα τις εξαγωγές σιτηρών της. Το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, φόβισε μια σειρά από άλλες χώρες που παράγουν ρύζι με αποτέλεσμα να βάλουν και αυτές φραγή στις εξαγωγές τους.
Ο ρόλος της Αμερικής στις σιτιστικές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών ήταν και παραμένει καθοριστικός. Σε στιγμές κρίσης διάφορων χωρών και παγκόσμιων ανθρωπιστικών καταστροφών οι ΗΠΑ αποτελούσαν ανέκαθεν το μεγαλύτερο δωρητή προμηθειών σε τρόφιμα. Η σιτιστική υποστήριξή τους σε χώρες όπως η Αιθιοπία, το Σουδάν, η Σομαλία, το Αφγανιστάν, η Ρουάντα και η Αϊτή είναι αναμφισβήτητη. Η φετινή βοήθειά τους στη Βόρεια Κορέα μπορεί να αποβεί σωτήρια για το πρόβλημα της πείνας που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοί της από την εκτόξευση των τιμών των τροφίμων.
Παρόμοια κίνηση βοήθειας για τα επόμενα τρία χρόνια ανακοινώθηκε από τις ΗΠΑ τον φετινό Μάιο στο Μπαγκλαντές, μια χώρα της οποίας οι σοδειές καλαμποκιού καταστράφηκαν από τις πλημμύρες και τον κυκλώνα του 2007. Το καλαμπόκι είναι η βασική τροφή των κοτόπουλων και το σιρόπι του χρησιμοποιείται ευρέως ως γλυκαντική ουσία των αναψυκτικών. Η αύξηση της τιμής του αυτομάτως σημαίνει ταυτόχρονη αύξηση της τιμής του κρέατος και άλλων γλυκαντικών ουσιών όπως της σακχαρόζης.
Ανακεφαλαιώνοντας, θα μπορούσε να ειπωθεί πως η αύξηση των τιμών των τροφίμων αποτελεί μια σιωπηλή απειλή που ενέχει τον κίνδυνο της πείνας για πάνω από εκατό εκατομμύρια συνανθρώπους μας σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Η συγκεκριμένη κρίση έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής μαζικές διαμαρτυρίες και απεργίες σε περισσότερες από 30 χώρες. Υπάρχει μεγάλη διχογνωμία για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί η μέγιστη αποκόμιση σοδειών από την υποσαχάρια Αφρική.
Οι δυνατότητες για αυξημένη παραγωγικότητα τροφίμων και σιτηρών χωρίς να εγκαταλειφθεί η γεωργία των μικροκαλλιεργητών υπάρχουν. Υπάρχει επάρκεια τροφίμων για όλους όσο η διατροφή θα βασίζεται κυρίως στα όσπρια και τα λαχανικά.
Ας εξετάσουμε όμως καλύτερα τα δεδομένα. Οι τιμές των τροφίμων τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουν αυξηθεί αναπάντεχα εντείνοντας το πρόβλημα της πείνας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ακόμα και στις Ηνωμένες Πολιτείες οι φτωχότερες οικογένειες επηρεάστηκαν έντονα από αυτή την εξέλιξη. Στη Βόρεια Κορέα όπου περίπου το 30% του πληθυσμού είναι υποσιτισμένο, η αύξηση της τιμής του βασικού τροφίμου σίτισης, του ρυζιού, κατά 187% και των τροφίμων γενικότερα κατά 70% επιδείνωσε το πρόβλημα περισσότερο.
Παρόμοιες δυσχέρειες έχουν προκληθεί στις προσπάθειες διατροφικής ανακούφισης που καταβάλλονται στην Ουγκάντα. Στη Σομαλία, οι κάτοικοι δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν τρόφιμα από τα σούπερ μάρκετ και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την πείνα τους με μια σπιτική λαχανόσουπα από βλαστάρια ντόπιων δέντρων. Στην Υεμένη, οι τιμές του σιταριού διπλασιάστηκαν τη στιγμή που το 36% του πληθυσμού διατελεί υποσιτισμένο. Στο Μπουρούντι, ενώ ο μισός πληθυσμός είναι αποκαρδιωτικά φτωχός, η τιμή του μαύρου αλευριού, που είναι βασικό τρόφιμο σίτισης, τριπλασιάστηκε. Στην Ινδία, η μεσαία τάξη περιλαμβάνει μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων από ολόκληρο τον πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τώρα που η οικονομική ανάπτυξη συναντά την απέραντη αυτή χώρα, η μεσαία τάξη θα αρχίσει να απαιτεί καλύτερη ποιότητα φαγητού με το κρέας να αποκτά την πρωτοκαθεδρία. Η παραγωγή κρέατος όμως απαιτεί μεγάλες ποσότητες φυτικών υλών με τις οποίες θα εκτραφούν τα ζώα που θα το παράγουν. Η επιβάρυνση για το περιβάλλον και τις τιμές του κρέατος από την αυξημένη ζήτηση είναι κάτι παραπάνω από προφανής.
Αν συνυπολογίσει κανείς πως πάνω από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως αναγκάζονται να επιβιώσουν με 1,5 ευρώ την ημέρα τότε εύκολα γίνεται προφανές πως τέτοιες αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα θα οδηγήσουν ακόμα περισσότερο κόσμο στην πείνα και τον υποσιτισμό. Μισοί από τους ανθρώπους που παγκοσμίως ταλαιπωρούνται από την πείνα είναι κυρίως αγρότες με μικρές ιδιοκτησίες.
Από τις βασικότερες αιτίες αυτής της εξέλιξης των τιμών των τροφίμων είναι η αύξηση της τιμής του πετρελαίου (του καυσίμου που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά των τροφίμων) και η χρησιμοποίηση πλέον του καλαμποκιού ως βιοκαύσιμου. Επιπρόσθετα, η πλούσια σε κρέας διατροφή των εύπορων δυτικών χωρών απαιτεί πολύ περισσότερες πρώτες ύλες συγκριτικά με τη διατροφή που βασίζεται στα όσπρια και τα λαχανικά.
Οι τιμές των σιτηρών αυξάνονται καθώς εντατικοποιείται η χρήση τους για αύξηση της παραγωγής κρέατος και γάλακτος. Επιπρόσθετα, δεν είναι δυνατόν να αυξηθεί η παραγωγή των τροφίμων χωρίς την παράλληλη αύξηση της χρησιμοποιούμενης γης και την αποψίλωση περισσότερων δέντρων. Αν κάποιος θα ήθελε να ποσοτικοποιήσει θα μπορούσε να πει πως τα τελευταία 50 χρόνια η παγκόσμια οικονομία επταπλασιάστηκε, ενώ οι υποστηρικτικές δυνατότητες της γης προς τη φυσική ζωή παρέμειναν οι ίδιες.
Η χρήση του νερού από τον άνθρωπο τριπλασιάστηκε και η ζήτηση για θαλασσινά τρόφιμα πενταπλασιάστηκε. Αν όλοι στον πλανήτη υιοθετούσαν το υπερκαταναλωτικό πρότυπο ζωής του βόρειου Αμερικανού θα έπρεπε να υπάρχουν 3 πλανήτες σαν τη γη για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις.
Μια από τις προφανείς λύσεις θα μπορούσε να είναι η αύξηση της προσφοράς των τροφίμων. Όμως η δυνατότητα για εκθετική αύξηση της παραγωγής είναι πολύ περιορισμένη. Η επόμενη εφικτή λύση είναι η αύξηση της αγροτικής παραγωγής, ιδιαίτερα στις περιοχές της Αφρικής στις οποίες δεν έχει εφαρμοστεί αρκετά. Όμως σε αυτές τις πιθανές λύσεις υπάρχουν αρκετά εμπόδια. Ένα από αυτά είναι πλέον η εμφανής αλλαγή του κλίματος. Στην Κίνα, την Αυστραλία και την Αφρική πλέον κυριαρχούν ερημικές εκτάσεις εκεί όπου άλλοτε υπήρχαν εύφορα εδάφη. Ιδιαίτερα στην Αυστραλία μια μακρά περίοδος ξηρασίας την έχει αναγκάσει να περιορίσει έντονα τις εξαγωγές σιτηρών της. Το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, φόβισε μια σειρά από άλλες χώρες που παράγουν ρύζι με αποτέλεσμα να βάλουν και αυτές φραγή στις εξαγωγές τους.
Ο ρόλος της Αμερικής στις σιτιστικές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών ήταν και παραμένει καθοριστικός. Σε στιγμές κρίσης διάφορων χωρών και παγκόσμιων ανθρωπιστικών καταστροφών οι ΗΠΑ αποτελούσαν ανέκαθεν το μεγαλύτερο δωρητή προμηθειών σε τρόφιμα. Η σιτιστική υποστήριξή τους σε χώρες όπως η Αιθιοπία, το Σουδάν, η Σομαλία, το Αφγανιστάν, η Ρουάντα και η Αϊτή είναι αναμφισβήτητη. Η φετινή βοήθειά τους στη Βόρεια Κορέα μπορεί να αποβεί σωτήρια για το πρόβλημα της πείνας που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοί της από την εκτόξευση των τιμών των τροφίμων.
Παρόμοια κίνηση βοήθειας για τα επόμενα τρία χρόνια ανακοινώθηκε από τις ΗΠΑ τον φετινό Μάιο στο Μπαγκλαντές, μια χώρα της οποίας οι σοδειές καλαμποκιού καταστράφηκαν από τις πλημμύρες και τον κυκλώνα του 2007. Το καλαμπόκι είναι η βασική τροφή των κοτόπουλων και το σιρόπι του χρησιμοποιείται ευρέως ως γλυκαντική ουσία των αναψυκτικών. Η αύξηση της τιμής του αυτομάτως σημαίνει ταυτόχρονη αύξηση της τιμής του κρέατος και άλλων γλυκαντικών ουσιών όπως της σακχαρόζης.
Ανακεφαλαιώνοντας, θα μπορούσε να ειπωθεί πως η αύξηση των τιμών των τροφίμων αποτελεί μια σιωπηλή απειλή που ενέχει τον κίνδυνο της πείνας για πάνω από εκατό εκατομμύρια συνανθρώπους μας σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Η συγκεκριμένη κρίση έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής μαζικές διαμαρτυρίες και απεργίες σε περισσότερες από 30 χώρες. Υπάρχει μεγάλη διχογνωμία για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί η μέγιστη αποκόμιση σοδειών από την υποσαχάρια Αφρική.
Οι δυνατότητες για αυξημένη παραγωγικότητα τροφίμων και σιτηρών χωρίς να εγκαταλειφθεί η γεωργία των μικροκαλλιεργητών υπάρχουν. Υπάρχει επάρκεια τροφίμων για όλους όσο η διατροφή θα βασίζεται κυρίως στα όσπρια και τα λαχανικά.
Saturday, August 08, 2009
Συμπληρώματα Βιταμινών: Η ώρα της αλήθειας
Ένα πρόσφατο άρθρο από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (8/8/2009) που αφορά τα συμπληρώματα διατροφής:
Η Ευρώπη αποφάσισε επιτέλους να τα εξετάσει σοβαρά, τόσο τι τελικά περιέχουν όσο και ποιες παρενέργειες έχουν.
Ελεγχος στα συμπληρώματα διατροφής
Διεξοδική αξιολόγηση - έγκριση των ουσιών που περιέχουν ολοκλήρωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων
Tης Ιφιγενειας Διαμαντη
Την πρώτη διεξοδική αξιολόγηση ουσιών που χρησιμοποιούνται ως πηγή βιταμινών και μετάλλων στα συμπληρώματα διατροφής τα οποία πωλούνται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ολοκλήρωσε πρόσφατα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων (EuropeaFood Safety Authority). Το καθεστώς που επικρατούσε εδώ και χρόνια σε σχέση με τα συμπληρώματα διατροφής, για τα οποία μάλιστα οι Ευρωπαίοι δείχνουν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ήταν τουλάχιστον θολό. Ετσι, κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα που κανείς δεν ελέγχει τι ακριβώς περιέχουν και ποιες είναι οι συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία, την ίδια στιγμή που μάλιστα προβάλλονται περίπου ως πανάκεια.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ενωση επιχειρεί να βάλει μια τάξη στη συγκεκριμένη αγορά καταρτίζοντας λίστα εγκεκριμένων ουσιών. Με κανονισμό που θα ισχύσει από 1ης Ιανουαρίου 2010 θα επιτρέπεται η κυκλοφορία συμπληρωμάτων διατροφής που θα περιέχουν μόνο τις εγκεκριμένες σε ειδική λίστα της EFSA ουσίες. Προκειμένου μια ουσία να εγκριθεί, η εταιρεία η οποία ενδιαφέρεται θα πρέπει να υποβάλει αίτηση συνοδευόμενη από σχετικό φάκελο με έρευνες και επιστημονικά δεδομένα τα οποία να αποδεικνύουν τη δράση της συγκεκριμένης ουσίας στον ανθρώπινο οργανισμό. Από το 2005 μέχρι σήμερα, ο Οργανισμός Ασφάλειας των Τροφίμων έχει εξετάσει 533 αιτήσεις σχετικά με 344 διαφορετικές ουσίες. Οι αξιολογήσεις του βασίστηκαν σε επιστημονικές αποδείξεις που παρείχαν οι κατασκευαστές των συμπληρωμάτων διατροφής σχετικά με την ασφαλή για την υγεία κατανάλωσή τους και τον βαθμό απορρόφησής τους από τον οργανισμό.
Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, αποσύρθηκαν 186 αιτήσεις, ενώ για τουλάχιστον τις μισές από τις υπολειπόμενες, η EFSA ανακοίνωσε ότι δεν έλαβε επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των συμπεριλαμβανομένων ουσιών. Τέλος, ερωτήματα εγείρονται για την ασφάλεια τουλάχιστον 39 ουσιών με βάση τα δεδομένα των αιτήσεων. «Εργο της Επιτροπής είναι να διασφαλίσει ότι η χρήση τέτοιων ουσιών είναι ασφαλής και αποτελεσματική για την υγεία των Ευρωπαίων πολιτών. Eκατομμύρια πολίτες λαμβάνουν καθημερινά συμπληρώματα διατροφής», δήλωσε ο πρόεδρος της αρμόδιας Επιτροπής της EFSA για τα πρόσθετα στις τροφές.
Απαραίτητα για κάποιους
Τα συμπληρώματα διατροφής κυκλοφορούν σε μορφή υγρών, χαπιών, gel, συμπυκνωμένου διαλύματος, σκόνης, κάψουλας, σταγόνας κ. ά. και περιέχουν βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, βότανα, αμινοξέα, μεταβολίτες, αποστάγματα ή συνδυασμό οποιωνδήποτε από τα παραπάνω συστατικών, χωρίς, ωστόσο, να μπορούν να αντικαταστήσουν το κανονικό γεύμα. Παρ' όλα αυτά, δεν είναι λίγοι εκείνοι που κρίνουν την κατανάλωση τέτοιων σκευασμάτων απαραίτητη. Οι αγχωτικοί ρυθμοί της πόλης, η κούραση, το στρες οδηγούν αρκετούς ανθρώπους στη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής. «Επειτα από δέκα ώρες δουλειάς την ημέρα και τρεις ώρες που χρειάζομαι για να πάω και να έρθω, δεν μπορώ να πάρω τα πόδια μου. Λαμβάνω συμπληρώματα διατροφής ανά τακτά διαστήματα», λέει υπάλληλος σε φαρμακείο των βορείων προαστίων. Οσον αφορά στην ασφάλεια κατανάλωσης αυτών των σκευασμάτων, προσθέτει: «Ρωτάω τον γιατρό μου και μου λέει ότι αν αισθάνομαι ότι πρέπει να τα πάρω, να το κάνω».
Πρωταθλητές, ωστόσο, στην κατανάλωση συμπληρωμάτων παραμένουν οι Αμερικανοί. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 1/3 των παιδιών στην Αμερική από 2-17 ετών λάμβαναν τέτοια σκευάσματα. Στην πραγματικότητα, βέβαια, εκείνοι που θα χρειάζονταν συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες είναι εκείνοι που δεν νοιάζονται ή δεν μπορούν να τα έχουν, όπως για παράδειγμα οι κάτοικοι του Τρίτου Κόσμου. Σύμφωνα με έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, τα άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες είναι και εκείνα που προσέχουν περισσότερο τη διατροφή τους και άρα δεν έχουν και τόση ανάγκη τα κάθε είδους «βοηθήματα». Από την άλλη και στην Αμερική, τα τόσο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής αποδεικνύονται συχνά επισφαλή για την ανθρώπινη υγεία. Οπως ανακοινώθηκε πρόσφατα επισήμως μέσα σε ένα χρόνο, τα κρούσματα παρενεργειών σε άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής τριπλασιάστηκαν. Τώρα, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) επιβάλλεται να βελτιώσει τον έλεγχο που αφορά στα συγκεκριμένα σκευάσματα.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 8/8/2009
Η Ευρώπη αποφάσισε επιτέλους να τα εξετάσει σοβαρά, τόσο τι τελικά περιέχουν όσο και ποιες παρενέργειες έχουν.
Ελεγχος στα συμπληρώματα διατροφής
Διεξοδική αξιολόγηση - έγκριση των ουσιών που περιέχουν ολοκλήρωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων
Tης Ιφιγενειας Διαμαντη
Την πρώτη διεξοδική αξιολόγηση ουσιών που χρησιμοποιούνται ως πηγή βιταμινών και μετάλλων στα συμπληρώματα διατροφής τα οποία πωλούνται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ολοκλήρωσε πρόσφατα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων (EuropeaFood Safety Authority). Το καθεστώς που επικρατούσε εδώ και χρόνια σε σχέση με τα συμπληρώματα διατροφής, για τα οποία μάλιστα οι Ευρωπαίοι δείχνουν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ήταν τουλάχιστον θολό. Ετσι, κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα που κανείς δεν ελέγχει τι ακριβώς περιέχουν και ποιες είναι οι συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία, την ίδια στιγμή που μάλιστα προβάλλονται περίπου ως πανάκεια.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ενωση επιχειρεί να βάλει μια τάξη στη συγκεκριμένη αγορά καταρτίζοντας λίστα εγκεκριμένων ουσιών. Με κανονισμό που θα ισχύσει από 1ης Ιανουαρίου 2010 θα επιτρέπεται η κυκλοφορία συμπληρωμάτων διατροφής που θα περιέχουν μόνο τις εγκεκριμένες σε ειδική λίστα της EFSA ουσίες. Προκειμένου μια ουσία να εγκριθεί, η εταιρεία η οποία ενδιαφέρεται θα πρέπει να υποβάλει αίτηση συνοδευόμενη από σχετικό φάκελο με έρευνες και επιστημονικά δεδομένα τα οποία να αποδεικνύουν τη δράση της συγκεκριμένης ουσίας στον ανθρώπινο οργανισμό. Από το 2005 μέχρι σήμερα, ο Οργανισμός Ασφάλειας των Τροφίμων έχει εξετάσει 533 αιτήσεις σχετικά με 344 διαφορετικές ουσίες. Οι αξιολογήσεις του βασίστηκαν σε επιστημονικές αποδείξεις που παρείχαν οι κατασκευαστές των συμπληρωμάτων διατροφής σχετικά με την ασφαλή για την υγεία κατανάλωσή τους και τον βαθμό απορρόφησής τους από τον οργανισμό.
Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, αποσύρθηκαν 186 αιτήσεις, ενώ για τουλάχιστον τις μισές από τις υπολειπόμενες, η EFSA ανακοίνωσε ότι δεν έλαβε επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των συμπεριλαμβανομένων ουσιών. Τέλος, ερωτήματα εγείρονται για την ασφάλεια τουλάχιστον 39 ουσιών με βάση τα δεδομένα των αιτήσεων. «Εργο της Επιτροπής είναι να διασφαλίσει ότι η χρήση τέτοιων ουσιών είναι ασφαλής και αποτελεσματική για την υγεία των Ευρωπαίων πολιτών. Eκατομμύρια πολίτες λαμβάνουν καθημερινά συμπληρώματα διατροφής», δήλωσε ο πρόεδρος της αρμόδιας Επιτροπής της EFSA για τα πρόσθετα στις τροφές.
Απαραίτητα για κάποιους
Τα συμπληρώματα διατροφής κυκλοφορούν σε μορφή υγρών, χαπιών, gel, συμπυκνωμένου διαλύματος, σκόνης, κάψουλας, σταγόνας κ. ά. και περιέχουν βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, βότανα, αμινοξέα, μεταβολίτες, αποστάγματα ή συνδυασμό οποιωνδήποτε από τα παραπάνω συστατικών, χωρίς, ωστόσο, να μπορούν να αντικαταστήσουν το κανονικό γεύμα. Παρ' όλα αυτά, δεν είναι λίγοι εκείνοι που κρίνουν την κατανάλωση τέτοιων σκευασμάτων απαραίτητη. Οι αγχωτικοί ρυθμοί της πόλης, η κούραση, το στρες οδηγούν αρκετούς ανθρώπους στη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής. «Επειτα από δέκα ώρες δουλειάς την ημέρα και τρεις ώρες που χρειάζομαι για να πάω και να έρθω, δεν μπορώ να πάρω τα πόδια μου. Λαμβάνω συμπληρώματα διατροφής ανά τακτά διαστήματα», λέει υπάλληλος σε φαρμακείο των βορείων προαστίων. Οσον αφορά στην ασφάλεια κατανάλωσης αυτών των σκευασμάτων, προσθέτει: «Ρωτάω τον γιατρό μου και μου λέει ότι αν αισθάνομαι ότι πρέπει να τα πάρω, να το κάνω».
Πρωταθλητές, ωστόσο, στην κατανάλωση συμπληρωμάτων παραμένουν οι Αμερικανοί. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 1/3 των παιδιών στην Αμερική από 2-17 ετών λάμβαναν τέτοια σκευάσματα. Στην πραγματικότητα, βέβαια, εκείνοι που θα χρειάζονταν συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες είναι εκείνοι που δεν νοιάζονται ή δεν μπορούν να τα έχουν, όπως για παράδειγμα οι κάτοικοι του Τρίτου Κόσμου. Σύμφωνα με έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, τα άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες είναι και εκείνα που προσέχουν περισσότερο τη διατροφή τους και άρα δεν έχουν και τόση ανάγκη τα κάθε είδους «βοηθήματα». Από την άλλη και στην Αμερική, τα τόσο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής αποδεικνύονται συχνά επισφαλή για την ανθρώπινη υγεία. Οπως ανακοινώθηκε πρόσφατα επισήμως μέσα σε ένα χρόνο, τα κρούσματα παρενεργειών σε άτομα που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής τριπλασιάστηκαν. Τώρα, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) επιβάλλεται να βελτιώσει τον έλεγχο που αφορά στα συγκεκριμένα σκευάσματα.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 8/8/2009
Γενετικά Τεστς: Αλήθειες και Ψέματα
Εξατομικευμένες δίαιτες με βάση το DNA από εξειδικευμένους διαιτολόγους;
Ένα έρθρο που βρήκα πρόσφατα στην εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" και εχει γραφτεί από τον Καθηγητή Γενετικής Σ. Ν. Αλαχιώτη.
"Σύγχρονοι γενετικοί μύθοι
Ως φάρμακο διά πάσαν νόσον προβάλλεται συχνά η γενετική από τα ΜΜΕ ή ακόμη ως άλλη «κρυστάλλινη σφαίρα» που προλέγει το μέλλον από κερδοσκοπικές εταιρείες παντός είδους.
Πώς θα ισορροπήσουμε ανάμεσα στη μαγεία της επιστημονικής γνώσης και στη μαγγανεία των καιροσκόπων;
Τα επιτεύγματα της Γενετικής έχουν πολύ συχνά την τιμητική τους θέση στα ΜΜΕ. Καθημερινά σχεδόν, όλο και κάποιος γενετικός νεωτερισμός θα κοσμεί τις οθόνες των τηλεοράσεων ή τις σελίδες των εφημερίδων ή θα ταξιδεύει με τα ερτζιανά κύματα· με πολλές στρεβλώσεις όμως.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι η επιστημονική πρόοδος είναι μεγάλη, αλλά το ύψος στο οποίο ανεβάζουν συνήθως τα ΜΜΕ ορισμένα επιτεύγματα είναι ιλιγγιώδες, μυθικό· και το αποτέλεσμα είναι να νομίζει ο κόσμος ότι ήδη έχουμε νικήσει τον καρκίνο, ότι προβλέπουμε όλες τις μελλοντικές μας ασθένειες με γενετικά τεστ, πως θα κάνουμε παιδιά και στα 100 μας χρόνια, ότι θα γεννιούνται τέλεια μωρά, ότι θα επιλέγουμε το ιδανικό ταίρι με ένα τεστ DΝΑ· και πολλά άλλα ακόμη, εκ των οποίων άλλα είναι ήδη «έτοιμα» και άλλα προβλέπονται λίαν προσεχώς, αύριο, όπως η θεραπεία κάθε νόσου με τα βλαστοκύτταρα!
Είναι όλα αυτά λοιπόν μια εύθυμη νότα στην γκρίζα καθημερινότητα που αποκτά μαύρη απόχρωση με την παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά και την κοινωνική σύγχυση, ή μια σύγχρονη μυθολογία που ανεύθυνα μαστιγώνει την πιστότητα της ελπιδοφόρας επιστήμης της Γενετικής; Τι αποκομίζει ο μέσος πολίτης ακούγοντας και διαβάζοντας επιτεύγματα επί επιτευγμάτων, που του δίνουν την εικόνα ότι η Γη γέμισε μικρούληδες θεούς;
Η ελπίδα είναι αναμφίβολα ευπρόσδεκτη, αλλά η πραγματικότητα πιο απαραίτητη για να μη βαδίσει κανείς στο κενό, πιστεύοντας ότι είναι ξαφνικά αετός. Γι΄ αυτό χρειάζεται όχι μόνο περίσσεια προσοχή και ευθύνη για τη διακίνηση της επιστημονικής πληροφορίας, αλλά και κάποια στοιχειώδης γνώση των πραγμάτων για να μην παραμορφώνονται κατά τη μεταφορά τους. Γονιδίωμα, ο μεγάλος άγνωστος
Διατυμπανιζόταν, λ.χ., ότι μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της χαρτογράφησης του γονιδιώματος του ανθρώπου τα υπόλοιπα θα ήταν εύκολη υπόθεση· όπως η συσχέτιση των 21.000-22.000 γονιδίων μας με τα κληρονομικά χαρακτηριστικά μας, με τις γενετικές μας ασθένειες π.χ., για να τις ελέγξουμε. Η αλήθεια είναι ότι μπορεί ένα μεγάλο ποσοστό γονιδίων, το 60% περίπου, να έχει ήδη αντιστοιχηθεί· αλλά δεν φθάνει μόνο αυτό.
Υπάρχουν τα περίπλοκα γονιδιακά δίκτυα που μορφοποιούν τις αλληλεπιδράσεις των γονιδίων και τις εκφράσεις τους για να ελεγχθεί ένα χαρακτηριστικό, μια ασθένεια, και δεν τα ξέρουμε, τα ερευνούμε, ενώ η αδρανοποίηση ορισμένων γονιδίων μας δεν έχει καμία βιολογική επίπτωση, διότι ίσως καλύπτεται από τα εν λόγω δίκτυα· είναι και το περιβάλλον με τις άπειρες παραμέτρους του που αλληλεπιδρά με τα γονίδια· και όλα αυτά αποκαθηλώνουν τον μύθο που λέει ότι η βιολογική μας αυτογνωσία έχει κατακτηθεί στην ολότητά της διά της γνώσης του γονιδιώματός μας, των γονιδίων μας. Στρεβλώσεις και εμπόριο ελπίδας
Ωστόσο κατά την εκλαΐκευση παρερμηνεύονται τα ερευνητικά ευρήματα και παραμορφώνονται. Π.χ., τελευταία γράφτηκε ως είδηση ότι εννέα γονίδια κάνουν πιο έξυπνα τα κορίτσια! Δεν ξέρει όμως ο αρθρογράφος ότι στη διαμόρφωση της νοημοσύνης του ανθρώπου, εκτός του περιβάλλοντος, συμμετέχουν και περισσότερα από 100 γονίδια; Η αλήθεια είναι ότι ίσως αυτά τα εννέα γονίδια να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή· αλλά πώς γράφτηκε;
Αλλη είδηση υπόσχεται πρόβλεψη των μελλοντικών μας ασθενειών, αρκεί να έχουμε 1.000 δολάρια για να κάνουμε ένα γενετικό τεστ. «Διαβάστε τον εαυτό σας»διαφημίζουν οι αισχροκερδοσκοπικές «Σειρήνες» που πιέζουν κυβερνήσεις να εντάξουν τέτοιες εξετάσεις στις προϋποθέσεις ασφάλισης ή πρόσληψης σε εργασία. Στο μόνο όμως που έπρεπε μια τέτοια είδηση να αναφέρεται είναι το κέρδος της νέας γνώσης, που όμως εκτός ελαχίστων περιπτώσεων δεν έχει ακόμη ικανοποιητική εφαρμογή. Και τούτο διότι δεν γνωρίζουμε την πολυπλοκότητα της γονιδιακής ή γονιδιωματικής δράσης. Αλλά και για κάποια περίπτωση γενετικής προδιάθεσης σε μια ασθένεια, για την οποία όμως δεν υπάρχει θεραπεία, για ποιον λόγο να το γνωρίζει ο ενδιαφερόμενος; Για να ασθενήσει νωρίτερα από το άγχος του; Αν όμως διά της παιδείας του ακολουθούσε γενικά μια μετρημένη και προσεκτική ζωή, όπως πρέπει να κάνουμε όλοι μας, η προφύλαξη του εαυτού του δε θα ήταν αποτελεσματικότερη;
«Επαναστατικό γενετικό τεστ και για μωρά»διαφημίζεται επίσης και υπόσχεται έλεγχο στο έμβρυο «όλων»των γνωστών γενετικών ασθενειών! Πώς όμως, με τον έλεγχο περίπου 1.400 μονογονιδιακών και πάνω από 5.000 πολυγονιδιακών; Αυτά δεν γίνονται, παρά για λίγες περιπτώσεις μόνο. Αν όμως προχωρήσουμε και σε φυσικά χαρακτηριστικά, δεν καταστρατηγούμε τη φύση διολισθαίνοντας στα παιδιά κατά παραγγελία; Και όμως τα γενετικά αυτά τεστ είτε για μεγάλους είτε για έμβρυα έχουν ήδη γίνει μόδα που τροφοδοτεί οικονομικά τις ακόρεστες ορέξεις κάποιων που πουλούν ελπίδα· όπως γίνεται και με τα ομφαλοπλακουντικά βλαστοκύτταρα.
Η πραγματική επιστημονική γνώση έχει τη σοβαρότητά της, που δεν ταιριάζει με την παραπλανητική και διογκωμένη διαφήμισή της· όπως στην περίπτωση, λ.χ., που θα μπορούμε να κάνουμε παιδιά και στα 100 μας με τεχνητές μήτρες! Μα το έμβρυο μαθαίνει μέσα στη μήτρα· τι θα μάθει μέσα στο μηχάνημα; Και κατά πόσον ένα άψυχο μηχάνημα, αν γίνει, θα μπορεί να μιμηθεί το λίκνο της ζωής, τη μήτρα;
Ο χορός όμως καλά κρατεί.«Δώσε μου το DΝΑ σου να σου πω πώς σε λένε»! Να μας πουν δηλαδή την πιθανότητα, διά της γονιδιωματικής ανάλυσής μας και της στατιστικής, εξελικτικής προέλευσης του ονόματός μας. Οποιος όμως δεν ξέρει πώς τον λένε, τι το θέλει το τεστ; Κι αν η πιθανότητα βγει λάθος; Αλλου παπά ευαγγέλια; Αλλοι πάλι πουλούν στην Ελβετία ένα γενετικό τεστ DΝΑ για το«πώς θα βρούμε ιδανικούς συντρόφους» ! Αυτό το κάνουν όμως η φύση και ο πολιτισμός, όχι μόνο τα γονίδια. Δεν είναι λοιπόν το τεστ αυτό μια ευφάνταστη προέκταση της επιστημονικής γνώσης, χωρίς όμως τεκμηριωμένη επιστημοσύνη;
Αυτόκλητοι κλωνοποιοί
Αλλά κάτι ανάλογο δεν έγινε και με την αναπαραγωγική κλωνοποίηση του ανθρώπου προσφάτως; Ο αμφιλεγόμενος Ιταλός Αντινόρι «ανακοίνωσε» ότι έχει κλωνοποιήσει τρεις άνδρες και οι κλώνοι τους, δύο αγόρια και ένα κορίτσι, ζουν σε ανατολική χώρα που δεν κατονόμασε. Δεν γνώριζε όμως το στοιχειώδες· ότι, αφού δήθεν κλωνοποίησε τρεις άνδρες, τα παιδιά έπρεπε να ΄ναι και τα τρία αγόρια! Το κορίτσι πού βρέθηκε; Υστερα από λίγες εβδομάδες εμφανίστηκε και ο άλλος επίδοξος κλωνοποιός, ο Ζαβός, που κι αυτός λέει ότι σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα θα έχει κλωνοποιήσει επιτυχώς άνθρωπο! Περιμένουμε την τρίτη της «παρέας», την Μπουασελιέ, να μας πει κι αυτή πόσους έχει κλωνοποιήσει! Και όμως τέτοιες ειδήσεις προβάλλονται εμφατικά από τα ΜΜΕ, προκαλώντας σύγχυση αντί να παρέχουν ενημέρωση.
Με όλα αυτά όμως ο μύθος τρώει την αλήθεια και αντί να οδηγούμε τον κόσμο στην κατανόηση της πραγματικότητας, που είναι ο καταλύτης για τη νοητική και ηθική του τελείωση, τον απομακρύνουμε με ειδήσεις που έχουν ξύλινα πόδια· τον παραπλανούμε με πήλινους πύργους εντυπωσιασμού. Μια σοφή όμως παροιμία λέει: «Οπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι». Το καλάθι αυτό χωράει τη μεγάλη πρόοδο της Γενετικής, αλλά δεν χωράει τις μυθοπλασίες της που κοντεύουν να μιμηθούν την Αστρολογία. Η ελπίδα που δίνει η γενετική έρευνα δεν πρέπει να καεί στον βωμό της ανεύθυνης εκλαΐκευσής της ή και της κατευθυνόμενης εκμετάλλευσης πονεμένων ανθρώπων, ακόμη και αφελών ή άλλων που ζήλεψαν τον υπεράνθρωπο του Νίτσε. Προσοχή λοιπόν στην εκλαΐκευση της επιστημονικής γνώσης."
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ Κυριακή 14 Ιουνίου 2009
Ένα έρθρο που βρήκα πρόσφατα στην εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" και εχει γραφτεί από τον Καθηγητή Γενετικής Σ. Ν. Αλαχιώτη.
"Σύγχρονοι γενετικοί μύθοι
Ως φάρμακο διά πάσαν νόσον προβάλλεται συχνά η γενετική από τα ΜΜΕ ή ακόμη ως άλλη «κρυστάλλινη σφαίρα» που προλέγει το μέλλον από κερδοσκοπικές εταιρείες παντός είδους.
Πώς θα ισορροπήσουμε ανάμεσα στη μαγεία της επιστημονικής γνώσης και στη μαγγανεία των καιροσκόπων;
Τα επιτεύγματα της Γενετικής έχουν πολύ συχνά την τιμητική τους θέση στα ΜΜΕ. Καθημερινά σχεδόν, όλο και κάποιος γενετικός νεωτερισμός θα κοσμεί τις οθόνες των τηλεοράσεων ή τις σελίδες των εφημερίδων ή θα ταξιδεύει με τα ερτζιανά κύματα· με πολλές στρεβλώσεις όμως.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι η επιστημονική πρόοδος είναι μεγάλη, αλλά το ύψος στο οποίο ανεβάζουν συνήθως τα ΜΜΕ ορισμένα επιτεύγματα είναι ιλιγγιώδες, μυθικό· και το αποτέλεσμα είναι να νομίζει ο κόσμος ότι ήδη έχουμε νικήσει τον καρκίνο, ότι προβλέπουμε όλες τις μελλοντικές μας ασθένειες με γενετικά τεστ, πως θα κάνουμε παιδιά και στα 100 μας χρόνια, ότι θα γεννιούνται τέλεια μωρά, ότι θα επιλέγουμε το ιδανικό ταίρι με ένα τεστ DΝΑ· και πολλά άλλα ακόμη, εκ των οποίων άλλα είναι ήδη «έτοιμα» και άλλα προβλέπονται λίαν προσεχώς, αύριο, όπως η θεραπεία κάθε νόσου με τα βλαστοκύτταρα!
Είναι όλα αυτά λοιπόν μια εύθυμη νότα στην γκρίζα καθημερινότητα που αποκτά μαύρη απόχρωση με την παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά και την κοινωνική σύγχυση, ή μια σύγχρονη μυθολογία που ανεύθυνα μαστιγώνει την πιστότητα της ελπιδοφόρας επιστήμης της Γενετικής; Τι αποκομίζει ο μέσος πολίτης ακούγοντας και διαβάζοντας επιτεύγματα επί επιτευγμάτων, που του δίνουν την εικόνα ότι η Γη γέμισε μικρούληδες θεούς;
Η ελπίδα είναι αναμφίβολα ευπρόσδεκτη, αλλά η πραγματικότητα πιο απαραίτητη για να μη βαδίσει κανείς στο κενό, πιστεύοντας ότι είναι ξαφνικά αετός. Γι΄ αυτό χρειάζεται όχι μόνο περίσσεια προσοχή και ευθύνη για τη διακίνηση της επιστημονικής πληροφορίας, αλλά και κάποια στοιχειώδης γνώση των πραγμάτων για να μην παραμορφώνονται κατά τη μεταφορά τους. Γονιδίωμα, ο μεγάλος άγνωστος
Διατυμπανιζόταν, λ.χ., ότι μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της χαρτογράφησης του γονιδιώματος του ανθρώπου τα υπόλοιπα θα ήταν εύκολη υπόθεση· όπως η συσχέτιση των 21.000-22.000 γονιδίων μας με τα κληρονομικά χαρακτηριστικά μας, με τις γενετικές μας ασθένειες π.χ., για να τις ελέγξουμε. Η αλήθεια είναι ότι μπορεί ένα μεγάλο ποσοστό γονιδίων, το 60% περίπου, να έχει ήδη αντιστοιχηθεί· αλλά δεν φθάνει μόνο αυτό.
Υπάρχουν τα περίπλοκα γονιδιακά δίκτυα που μορφοποιούν τις αλληλεπιδράσεις των γονιδίων και τις εκφράσεις τους για να ελεγχθεί ένα χαρακτηριστικό, μια ασθένεια, και δεν τα ξέρουμε, τα ερευνούμε, ενώ η αδρανοποίηση ορισμένων γονιδίων μας δεν έχει καμία βιολογική επίπτωση, διότι ίσως καλύπτεται από τα εν λόγω δίκτυα· είναι και το περιβάλλον με τις άπειρες παραμέτρους του που αλληλεπιδρά με τα γονίδια· και όλα αυτά αποκαθηλώνουν τον μύθο που λέει ότι η βιολογική μας αυτογνωσία έχει κατακτηθεί στην ολότητά της διά της γνώσης του γονιδιώματός μας, των γονιδίων μας. Στρεβλώσεις και εμπόριο ελπίδας
Ωστόσο κατά την εκλαΐκευση παρερμηνεύονται τα ερευνητικά ευρήματα και παραμορφώνονται. Π.χ., τελευταία γράφτηκε ως είδηση ότι εννέα γονίδια κάνουν πιο έξυπνα τα κορίτσια! Δεν ξέρει όμως ο αρθρογράφος ότι στη διαμόρφωση της νοημοσύνης του ανθρώπου, εκτός του περιβάλλοντος, συμμετέχουν και περισσότερα από 100 γονίδια; Η αλήθεια είναι ότι ίσως αυτά τα εννέα γονίδια να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή· αλλά πώς γράφτηκε;
Αλλη είδηση υπόσχεται πρόβλεψη των μελλοντικών μας ασθενειών, αρκεί να έχουμε 1.000 δολάρια για να κάνουμε ένα γενετικό τεστ. «Διαβάστε τον εαυτό σας»διαφημίζουν οι αισχροκερδοσκοπικές «Σειρήνες» που πιέζουν κυβερνήσεις να εντάξουν τέτοιες εξετάσεις στις προϋποθέσεις ασφάλισης ή πρόσληψης σε εργασία. Στο μόνο όμως που έπρεπε μια τέτοια είδηση να αναφέρεται είναι το κέρδος της νέας γνώσης, που όμως εκτός ελαχίστων περιπτώσεων δεν έχει ακόμη ικανοποιητική εφαρμογή. Και τούτο διότι δεν γνωρίζουμε την πολυπλοκότητα της γονιδιακής ή γονιδιωματικής δράσης. Αλλά και για κάποια περίπτωση γενετικής προδιάθεσης σε μια ασθένεια, για την οποία όμως δεν υπάρχει θεραπεία, για ποιον λόγο να το γνωρίζει ο ενδιαφερόμενος; Για να ασθενήσει νωρίτερα από το άγχος του; Αν όμως διά της παιδείας του ακολουθούσε γενικά μια μετρημένη και προσεκτική ζωή, όπως πρέπει να κάνουμε όλοι μας, η προφύλαξη του εαυτού του δε θα ήταν αποτελεσματικότερη;
«Επαναστατικό γενετικό τεστ και για μωρά»διαφημίζεται επίσης και υπόσχεται έλεγχο στο έμβρυο «όλων»των γνωστών γενετικών ασθενειών! Πώς όμως, με τον έλεγχο περίπου 1.400 μονογονιδιακών και πάνω από 5.000 πολυγονιδιακών; Αυτά δεν γίνονται, παρά για λίγες περιπτώσεις μόνο. Αν όμως προχωρήσουμε και σε φυσικά χαρακτηριστικά, δεν καταστρατηγούμε τη φύση διολισθαίνοντας στα παιδιά κατά παραγγελία; Και όμως τα γενετικά αυτά τεστ είτε για μεγάλους είτε για έμβρυα έχουν ήδη γίνει μόδα που τροφοδοτεί οικονομικά τις ακόρεστες ορέξεις κάποιων που πουλούν ελπίδα· όπως γίνεται και με τα ομφαλοπλακουντικά βλαστοκύτταρα.
Η πραγματική επιστημονική γνώση έχει τη σοβαρότητά της, που δεν ταιριάζει με την παραπλανητική και διογκωμένη διαφήμισή της· όπως στην περίπτωση, λ.χ., που θα μπορούμε να κάνουμε παιδιά και στα 100 μας με τεχνητές μήτρες! Μα το έμβρυο μαθαίνει μέσα στη μήτρα· τι θα μάθει μέσα στο μηχάνημα; Και κατά πόσον ένα άψυχο μηχάνημα, αν γίνει, θα μπορεί να μιμηθεί το λίκνο της ζωής, τη μήτρα;
Ο χορός όμως καλά κρατεί.«Δώσε μου το DΝΑ σου να σου πω πώς σε λένε»! Να μας πουν δηλαδή την πιθανότητα, διά της γονιδιωματικής ανάλυσής μας και της στατιστικής, εξελικτικής προέλευσης του ονόματός μας. Οποιος όμως δεν ξέρει πώς τον λένε, τι το θέλει το τεστ; Κι αν η πιθανότητα βγει λάθος; Αλλου παπά ευαγγέλια; Αλλοι πάλι πουλούν στην Ελβετία ένα γενετικό τεστ DΝΑ για το«πώς θα βρούμε ιδανικούς συντρόφους» ! Αυτό το κάνουν όμως η φύση και ο πολιτισμός, όχι μόνο τα γονίδια. Δεν είναι λοιπόν το τεστ αυτό μια ευφάνταστη προέκταση της επιστημονικής γνώσης, χωρίς όμως τεκμηριωμένη επιστημοσύνη;
Αυτόκλητοι κλωνοποιοί
Αλλά κάτι ανάλογο δεν έγινε και με την αναπαραγωγική κλωνοποίηση του ανθρώπου προσφάτως; Ο αμφιλεγόμενος Ιταλός Αντινόρι «ανακοίνωσε» ότι έχει κλωνοποιήσει τρεις άνδρες και οι κλώνοι τους, δύο αγόρια και ένα κορίτσι, ζουν σε ανατολική χώρα που δεν κατονόμασε. Δεν γνώριζε όμως το στοιχειώδες· ότι, αφού δήθεν κλωνοποίησε τρεις άνδρες, τα παιδιά έπρεπε να ΄ναι και τα τρία αγόρια! Το κορίτσι πού βρέθηκε; Υστερα από λίγες εβδομάδες εμφανίστηκε και ο άλλος επίδοξος κλωνοποιός, ο Ζαβός, που κι αυτός λέει ότι σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα θα έχει κλωνοποιήσει επιτυχώς άνθρωπο! Περιμένουμε την τρίτη της «παρέας», την Μπουασελιέ, να μας πει κι αυτή πόσους έχει κλωνοποιήσει! Και όμως τέτοιες ειδήσεις προβάλλονται εμφατικά από τα ΜΜΕ, προκαλώντας σύγχυση αντί να παρέχουν ενημέρωση.
Με όλα αυτά όμως ο μύθος τρώει την αλήθεια και αντί να οδηγούμε τον κόσμο στην κατανόηση της πραγματικότητας, που είναι ο καταλύτης για τη νοητική και ηθική του τελείωση, τον απομακρύνουμε με ειδήσεις που έχουν ξύλινα πόδια· τον παραπλανούμε με πήλινους πύργους εντυπωσιασμού. Μια σοφή όμως παροιμία λέει: «Οπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι». Το καλάθι αυτό χωράει τη μεγάλη πρόοδο της Γενετικής, αλλά δεν χωράει τις μυθοπλασίες της που κοντεύουν να μιμηθούν την Αστρολογία. Η ελπίδα που δίνει η γενετική έρευνα δεν πρέπει να καεί στον βωμό της ανεύθυνης εκλαΐκευσής της ή και της κατευθυνόμενης εκμετάλλευσης πονεμένων ανθρώπων, ακόμη και αφελών ή άλλων που ζήλεψαν τον υπεράνθρωπο του Νίτσε. Προσοχή λοιπόν στην εκλαΐκευση της επιστημονικής γνώσης."
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ Κυριακή 14 Ιουνίου 2009
Wednesday, July 29, 2009
Το χρυσό δισκοπότηρο των διαιτών
Η μοντέρνα επιστήμη της διαιτολογίας έχει σωρεύσει τέτοιο όγκο γνώσεων πλέον που έχει αφήσει στο παρελθόν την εποχή των γενικών διατροφικών οδηγιών που “έρχονται γάντι” σε όλους. Με τα διαρκώς αυξανόμενα νέα επιστημονικά δεδομένα η εικόνα της γυναίκας που έχει φωτοτυπήσει και ακολουθεί τη δίαιτα της φίλης της μοιάζει πλέον ξεθωριασμένη.
Οι καιροί είναι απαιτητικοί για τους διαιτολόγους και υπαγορεύουν αυστηρή εξατομίκευση των οδηγιών και των διαιτολογίων στα πλαίσια μιας υψηλής ποιότητας υπηρεσιών.
Αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό με ένα απλό διατροφικό παράδειγμα. Η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών μέσα από τη διατροφή δεν αυξάνει σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο την ολική τους χοληστερόλη. Σε αρκετούς μάλιστα δεν την αυξάνει καθόλου πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Ειδικά στους τελευταίους δε θα ήταν συνετό να αποκλειστούν εντελώς τροφές που περιέχουν μέτριες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών.
Κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά, αρκετές φορές σχεδόν ιδιοσυγκρασιακά, στην κατανάλωση του ίδιου τροφίμου. Επιπρόσθετα, η επιστήμη της διατροφογενωμικής και της διατροφογενετικής επιχειρεί πλέον να ανιχνεύσει σε γενετικό επίπεδο αυτές τις ποικίλες επιδράσεις των τροφίμων στα διάφορα άτομα, με απώτερο σκοπό τη μελλοντική κατάρτιση απόλυτα εξατομικευμένων διαιτολογίων με βάση το γενετικό προφίλ και τη συγκεκριμένη πάθηση.
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν το προφανές: η επιστήμη της διατροφής προσπαθεί να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο τα θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Αλλά μέχρι την κατάκτηση αυτού του στόχου επιχειρεί, με τις διάφορες έρευνες, να εντοπίσει πρώτιστα τις επιδράσεις σε μικρότερες επιμέρους πληθυσμιακές ομάδες με κοινά χαρακτηριστικά.
Έτσι, προκύπτουν ανά διαστήματα οι κατευθυντήριες διατροφικές οδηγίες στον πληθυσμό κάθε χώρας. Όμως αυτές δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να συγχέονται με το διαιτολόγιο που θα εκπονηθεί όταν κάποιος επισκέπτεται τον διαιτολόγο του. Στην περίπτωση αυτή ο ειδικός θα εξετάσει λεπτομερώς το ατομικό ιστορικό, τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις, τον εργαστηριακό και βιοχημικό έλεγχο και θα μετασχηματίσει τις ανάγκες σε συγκεκριμένο και ποσοτικά εκφρασμένο διατροφικό σχήμα.
Οι πληθυσμιακές διατροφικές οδηγίες από την άλλη πλευρά αποτελούν γενικές κατευθύνσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της γενικότερης καλής υγείας και ευεξίας του ενήλικου πληθυσμού.
Υπάρχουν πολλές παράμετροι που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του τελικού διαιτολογίου από τον ειδικό. Η φάση της ζωής για παράδειγμα την οποία διανύει το άτομο είναι μια από τις πιο καθοριστικές. Οι ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά ποικίλουν ανάλογα την ηλικία, το φύλο και την κατάσταση υγείας του ατόμου. Μια έγκυος γυναίκα δεν έχει τις ίδιες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά σε σχέση με μια μη εγκυμονούσα. Ακόμα και μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου τριμήνου της κυοφορίας οι ανάγκες της ίδιας γυναίκας διαφοροποιούνται.
Η εμμηνόπαυση είναι επίσης μια περίοδος που αλλάζει τα δεδομένα στις διατροφικές απαιτήσεις της γυναίκας. Τα παιδιά από την άλλη πλευρά διαφοροποιούν τις ανάγκες τους ανάλογα με το στάδιο της ανάπτυξής τους. Διαφορετικές είναι οι συστάσεις στη νεογνική ζωή από αυτές στην παιδική, την προ-εφηβική και την εφηβική ηλικία. Τέλος, η Τρίτη ηλικία θέτει άλλους κανόνες διατροφικής φροντίδας καθώς η φυσιολογική φθορά του οργανισμού και η ύπαρξη διάφορων παθήσεων μεταβάλλουν το τοπίο των πιθανών διατροφικών ελλείψεων και δυσκολιών πρόσληψης των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Ενώ λοιπόν οι ανάγκες ποικίλουν τόσο πολύ και η διατροφική υποστήριξη οφείλει να ισορροπεί μεταξύ διατήρησης ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους και παροχής όλων των αναγκαίων μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών συστατικών, η μάστιγα της εποχής που ταλαιπωρεί τον γυναικείο κυρίως πληθυσμό είναι η αναζήτηση μιας θαυματουργής δίαιτας.
Είναι τόσο σφόδρα η επιθυμία για απώλεια σωματικού βάρους που πολλές φορές παραγκωνίζεται η ευεξία και τελικά θυσιάζεται στο βωμό της προσωρινής και πολλές φορές ματαιόδοξης απώλειας μερικών κιλών. Δεν είναι τυχαία η μεγάλη απήχηση των παράδοξων διαιτών (fad diets όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται) και το ατέρμονο κυνήγι του διαφορετικού. Όταν οι βασικές διαιτολογικές αρχές λησμονούνται και η πίστη στον εαυτό μας χάνεται τότε είναι απόλυτα αναμενόμενο να γινόμαστε ενδοτικοί σε οτιδήποτε βρεθεί στην ψυχοφθόρο αυτή αναζήτηση: στη δίαιτα του γείτονα, της φίλης, το διαιτολόγιο του εκάστοτε περιοδικού ποικίλης ύλης ακόμα και σε επικίνδυνες πολλές φορές για την υγεία διατροφικές ατραπούς.
Το χρυσό δισκοπότηρο μιας δίαιτας είναι ακριβώς η εξατομίκευση και όχι ένας μαγικός συνδυασμός τροφίμων. Ο σύγχρονος άνθρωπος καλό θα ήταν να αφήσει πίσω του την υπερβολική εξωστρέφεια και να εστιάσει στην εσωτερικότητα που πρώτιστα θα του εξασφαλίσει την ψυχική ηρεμία για να αντιμετωπίσει ρεαλιστικά το πρόβλημα της υγείας ή του βάρους του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αναζητήσει βοήθεια με σωστούς προσανατολισμούς και προσγειωμένες απαιτήσεις.
Οι καιροί είναι απαιτητικοί για τους διαιτολόγους και υπαγορεύουν αυστηρή εξατομίκευση των οδηγιών και των διαιτολογίων στα πλαίσια μιας υψηλής ποιότητας υπηρεσιών.
Αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό με ένα απλό διατροφικό παράδειγμα. Η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών μέσα από τη διατροφή δεν αυξάνει σε όλους τους ανθρώπους το ίδιο την ολική τους χοληστερόλη. Σε αρκετούς μάλιστα δεν την αυξάνει καθόλου πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια. Ειδικά στους τελευταίους δε θα ήταν συνετό να αποκλειστούν εντελώς τροφές που περιέχουν μέτριες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών.
Κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά, αρκετές φορές σχεδόν ιδιοσυγκρασιακά, στην κατανάλωση του ίδιου τροφίμου. Επιπρόσθετα, η επιστήμη της διατροφογενωμικής και της διατροφογενετικής επιχειρεί πλέον να ανιχνεύσει σε γενετικό επίπεδο αυτές τις ποικίλες επιδράσεις των τροφίμων στα διάφορα άτομα, με απώτερο σκοπό τη μελλοντική κατάρτιση απόλυτα εξατομικευμένων διαιτολογίων με βάση το γενετικό προφίλ και τη συγκεκριμένη πάθηση.
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν το προφανές: η επιστήμη της διατροφής προσπαθεί να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο τα θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Αλλά μέχρι την κατάκτηση αυτού του στόχου επιχειρεί, με τις διάφορες έρευνες, να εντοπίσει πρώτιστα τις επιδράσεις σε μικρότερες επιμέρους πληθυσμιακές ομάδες με κοινά χαρακτηριστικά.
Έτσι, προκύπτουν ανά διαστήματα οι κατευθυντήριες διατροφικές οδηγίες στον πληθυσμό κάθε χώρας. Όμως αυτές δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να συγχέονται με το διαιτολόγιο που θα εκπονηθεί όταν κάποιος επισκέπτεται τον διαιτολόγο του. Στην περίπτωση αυτή ο ειδικός θα εξετάσει λεπτομερώς το ατομικό ιστορικό, τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις, τον εργαστηριακό και βιοχημικό έλεγχο και θα μετασχηματίσει τις ανάγκες σε συγκεκριμένο και ποσοτικά εκφρασμένο διατροφικό σχήμα.
Οι πληθυσμιακές διατροφικές οδηγίες από την άλλη πλευρά αποτελούν γενικές κατευθύνσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της γενικότερης καλής υγείας και ευεξίας του ενήλικου πληθυσμού.
Υπάρχουν πολλές παράμετροι που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του τελικού διαιτολογίου από τον ειδικό. Η φάση της ζωής για παράδειγμα την οποία διανύει το άτομο είναι μια από τις πιο καθοριστικές. Οι ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά ποικίλουν ανάλογα την ηλικία, το φύλο και την κατάσταση υγείας του ατόμου. Μια έγκυος γυναίκα δεν έχει τις ίδιες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά σε σχέση με μια μη εγκυμονούσα. Ακόμα και μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου τριμήνου της κυοφορίας οι ανάγκες της ίδιας γυναίκας διαφοροποιούνται.
Η εμμηνόπαυση είναι επίσης μια περίοδος που αλλάζει τα δεδομένα στις διατροφικές απαιτήσεις της γυναίκας. Τα παιδιά από την άλλη πλευρά διαφοροποιούν τις ανάγκες τους ανάλογα με το στάδιο της ανάπτυξής τους. Διαφορετικές είναι οι συστάσεις στη νεογνική ζωή από αυτές στην παιδική, την προ-εφηβική και την εφηβική ηλικία. Τέλος, η Τρίτη ηλικία θέτει άλλους κανόνες διατροφικής φροντίδας καθώς η φυσιολογική φθορά του οργανισμού και η ύπαρξη διάφορων παθήσεων μεταβάλλουν το τοπίο των πιθανών διατροφικών ελλείψεων και δυσκολιών πρόσληψης των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Ενώ λοιπόν οι ανάγκες ποικίλουν τόσο πολύ και η διατροφική υποστήριξη οφείλει να ισορροπεί μεταξύ διατήρησης ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους και παροχής όλων των αναγκαίων μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών συστατικών, η μάστιγα της εποχής που ταλαιπωρεί τον γυναικείο κυρίως πληθυσμό είναι η αναζήτηση μιας θαυματουργής δίαιτας.
Είναι τόσο σφόδρα η επιθυμία για απώλεια σωματικού βάρους που πολλές φορές παραγκωνίζεται η ευεξία και τελικά θυσιάζεται στο βωμό της προσωρινής και πολλές φορές ματαιόδοξης απώλειας μερικών κιλών. Δεν είναι τυχαία η μεγάλη απήχηση των παράδοξων διαιτών (fad diets όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται) και το ατέρμονο κυνήγι του διαφορετικού. Όταν οι βασικές διαιτολογικές αρχές λησμονούνται και η πίστη στον εαυτό μας χάνεται τότε είναι απόλυτα αναμενόμενο να γινόμαστε ενδοτικοί σε οτιδήποτε βρεθεί στην ψυχοφθόρο αυτή αναζήτηση: στη δίαιτα του γείτονα, της φίλης, το διαιτολόγιο του εκάστοτε περιοδικού ποικίλης ύλης ακόμα και σε επικίνδυνες πολλές φορές για την υγεία διατροφικές ατραπούς.
Το χρυσό δισκοπότηρο μιας δίαιτας είναι ακριβώς η εξατομίκευση και όχι ένας μαγικός συνδυασμός τροφίμων. Ο σύγχρονος άνθρωπος καλό θα ήταν να αφήσει πίσω του την υπερβολική εξωστρέφεια και να εστιάσει στην εσωτερικότητα που πρώτιστα θα του εξασφαλίσει την ψυχική ηρεμία για να αντιμετωπίσει ρεαλιστικά το πρόβλημα της υγείας ή του βάρους του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αναζητήσει βοήθεια με σωστούς προσανατολισμούς και προσγειωμένες απαιτήσεις.
Monday, July 20, 2009
Πόσο υγιεινά είναι τα προϊόντα που αγοράζουμε;
Το παρακάτω άρθρο των "ΝΕΩΝ" είναι διαφωτιστικό.
Η τελευταία παράγραφος έχει πολύ ενδιαφέρον!!!
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artid=4527434
Η τελευταία παράγραφος έχει πολύ ενδιαφέρον!!!
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artid=4527434
Wednesday, April 01, 2009
Η καινούρια λίστα του FDA με τα επικίνδυνα προίόντα αδυνατίσματος
Πολλά από τα παρακάτω πλασάρονται ως φυσικά προϊόντα, ενώ άλλα ως συμπληρώματα διατροφής. Μπορεί να τα συναντήσει κανείς σε διάφορες ιστοσελίδες. Τα παρακάτω προϊόντα κυκλοφορούν παράνομα στο εμπόριο και μπορούν να αποβούν άκρως επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.
* 2 Day Diet
* Fatloss Slimming
* Slim 3 in 1 M18 Royal Diet
* 2 Day Diet Slim Advance
* GMP
* Slim 3 in 1 Slim Formula
* 2x Powerful Slimming
* Herbal Xenicol
* Slim Burn
* 3 Day Diet
* Imelda Fat Reducer
* Slim Express 4 in 1
* 3 Days Fit
* Imelda Perfect Slim
* Slim Express 360
* 3x Slimming Power
* JM Fat Reducer
* Slim Fast (This product should not be confused with the line of meal replacement and related products that are marketed as conventional foods under the brand name Slim-Fast).
* 5x Imelda Perfect Slimming
* Lida DaiDaihua
* Slim Tech
* 7 Day Herbal Slim
* Meili
* Slim Up
* 7 Days Diet
* Meizitang
* Slim Waist Formula
* 7 Diet
* Miaozi MeiMaoQianZiJiaoNang
* Slim Waistline
* 7 Diet Day/Night Formula
* Miaozi Slim Capsules
* Slimbionic
* 8 Factor Diet
* Natural Model
* Sliminate
* Eight Factor Diet
* Perfect Slim
* Slimming Formula
* 21 Double Slim
* Perfect Slim 5x
* Somotrim
* 24 Hours Diet
* Perfect Slim Up
* Starcaps
* 999 Fitness Essence
* Phyto Shape
* Super Fat Burner
* BioEmagrecim
* Powerful Slim
* Superslim
* Body Creator
* ProSlim Plus
* Super Slimming
* Body Shaping
* Reduce Weihgt
* Trim 2 Plus
* Body Slimming
* Royal Slimming Formula
* Triple Slim
* Cosmo Slim
* Sana Plus
* Venom Hyperdrive 3.0
* Extrim Plus
* Slim 3 in 1
* Waist Strength Formula
* Extrim Plus 24 Hour Reburn
* Slim 3 in 1 Extra Slim Formula
* Xsvelten
* Fasting Diet
* Slim 3 in 1 Extra Slim Waist Formula
* Zhen de Shou
* 2 Day Diet
* Fatloss Slimming
* Slim 3 in 1 M18 Royal Diet
* 2 Day Diet Slim Advance
* GMP
* Slim 3 in 1 Slim Formula
* 2x Powerful Slimming
* Herbal Xenicol
* Slim Burn
* 3 Day Diet
* Imelda Fat Reducer
* Slim Express 4 in 1
* 3 Days Fit
* Imelda Perfect Slim
* Slim Express 360
* 3x Slimming Power
* JM Fat Reducer
* Slim Fast (This product should not be confused with the line of meal replacement and related products that are marketed as conventional foods under the brand name Slim-Fast).
* 5x Imelda Perfect Slimming
* Lida DaiDaihua
* Slim Tech
* 7 Day Herbal Slim
* Meili
* Slim Up
* 7 Days Diet
* Meizitang
* Slim Waist Formula
* 7 Diet
* Miaozi MeiMaoQianZiJiaoNang
* Slim Waistline
* 7 Diet Day/Night Formula
* Miaozi Slim Capsules
* Slimbionic
* 8 Factor Diet
* Natural Model
* Sliminate
* Eight Factor Diet
* Perfect Slim
* Slimming Formula
* 21 Double Slim
* Perfect Slim 5x
* Somotrim
* 24 Hours Diet
* Perfect Slim Up
* Starcaps
* 999 Fitness Essence
* Phyto Shape
* Super Fat Burner
* BioEmagrecim
* Powerful Slim
* Superslim
* Body Creator
* ProSlim Plus
* Super Slimming
* Body Shaping
* Reduce Weihgt
* Trim 2 Plus
* Body Slimming
* Royal Slimming Formula
* Triple Slim
* Cosmo Slim
* Sana Plus
* Venom Hyperdrive 3.0
* Extrim Plus
* Slim 3 in 1
* Waist Strength Formula
* Extrim Plus 24 Hour Reburn
* Slim 3 in 1 Extra Slim Formula
* Xsvelten
* Fasting Diet
* Slim 3 in 1 Extra Slim Waist Formula
* Zhen de Shou
Sunday, January 25, 2009
Οι παράγοντες που ρυθμίζουν το σωματικό βάρος
Το φαινόμενο της εξάπλωσης της παχυσαρκίας δεν είναι καινούριο. Από τη στιγμή της εμφάνισής του η επιστημονική κοινότητα άρχισε να αναζητεί τους παράγοντες που παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Από το 1955 που ο Κένεντι διατύπωσε τη θεωρία της λιπόστασης έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια.
Ήταν ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα της κυκλοφορίας στο αίμα ενός χημικού παράγοντα ο οποίος ανάλογα με τη συγκέντρωσή του ‘ενημερώνει’ τον εγκέφαλο για την κατάσταση των αποθεμάτων του λίπους που υπάρχουν στο σώμα. Με αυτόν τον τρόπο, ο εγκέφαλος προσαρμόζει ανάλογα την όρεξη και την πρόσληψη ενέργειας μέσω της τροφής.
Πριν από δεκαετίες υπήρχε μόνο το μοντέλο με βάση το οποίο η ρύθμιση του σωματικού βάρους ήταν κεντρική και εκτελούνταν από δυο κέντρα (αυτό της πείνας και αυτό του κορεσμού) που βρίσκονται στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος. Η εξέλιξη της επιστημονικής δραστηριότητας άρχισε με την πάροδο των χρόνων να συμπληρώνει επιπρόσθετους παράγοντες στο σύνθετο πάζλ του ελέγχου του σωματικού βάρους.
Έτσι, φαίνεται πως η ρύθμιση της πρόσληψης τροφής είναι το σύνθετο αποτέλεσμα μιας αλληλεπίδρασης χημικών και νευρικών σημάτων μεταξύ εγκέφαλου, πεπτικού συστήματος και λιπώδους ιστού. Οι περιφερικοί ιστοί (λιπώδης ιστός και πεπτικό σύστημα) του σώματος στέλνουν συνεχώς μηνύματα πίσω στον εγκέφαλο για να τον ενημερώσουν για την κατάσταση της τροφής που έχει εισέλθει και για το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η πέψη. Τα σήματα αυτά δρουν ουσιαστικά ως ορμόνες αφού η πληροφορία που μεταφέρουν επηρεάζει έμμεσα τη λειτουργία άλλων οργάνων.
Τα οχήματα αυτών των μηνυμάτων δεν είναι άλλα από τα διάφορα νευροπεπτίδια που απαντώνται στην κυκλοφορία του αίματος. Έτσι, ο λιπώδης ιστός χρησιμοποιεί νευροπεπτίδια όπως η λεπτίνη, και η ινσουλίνη, ενώ ο γαστρεντερικός σωλήνας έχει ανάλογους ‘αγγελιοφόρους’, όπως η χολεκυστοκινίνη, το πεπτίδιο YY και το πεπτίδιο GLP-1.
Η ινσουλίνη και η λεπτίνη (που εκκρίνεται από τα κύτταρα του λίπους) για παράδειγμα, ενεργοποιούν τις βιοχημικές διαδικασίες του εγκεφάλου που οδηγούν το σώμα να χρησιμοποιήσει θρεπτικά συστατικά από τα ήδη αποθηκευμένα (καταβολικές διαδικασίες). Παράλληλα, αναστέλλουν τις διαδικασίες που έχουν αντίθετη δράση, εκείνες δηλαδή που οδηγούν τον οργανισμό στο να αποθηκεύσει θρεπτικά συστατικά στα αποθέματά του (αναβολικές διαδικασίες).
Από τη στιγμή που τα βιοχημικά σήματα θα φθάσουν στον εγκέφαλο διαχέονται μεταξύ των διαφόρων κέντρων του υποθαλάμου, τα οποία βρίσκονται σε άρρηκτη συσχέτιση μεταξύ τους. Ένας επιπρόσθετος ρυθμιστικός παράγοντας σε αυτή την αέναη μεταφορά σημάτων είναι τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Σε όλη την έκταση του υποθάλαμου υπάρχουν νευρώνες που ‘καταγράφουν’ τη συγκέντρωση της γλυκόζης. Ανάλογα με τα επίπεδά της επηρεάζεται η προαναφερθείσα ‘βιοχημική αλληλογραφία’.
Ένα άλλο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον είναι η σχέση μεταξύ μακροπρόθεσμης ρύθμισης του σωματικού βάρους και βραχυπρόθεσμου ελέγχου της έναρξης και του τερματισμού των γευμάτων. Κάθε σήμα που ελέγχει μακροπρόθεσμα το βάρος, τελικά φαίνεται πως έχει επίδραση στο μέγεθος και τη συχνότητα των γευμάτων. Η λεπτίνη, για παράδειγμα, έχει φανεί πως μειώνει την πρόσληψη τροφής μέσα από τη μείωση του μεγέθους των γευμάτων. Ουσιαστικά ενεργοποιεί τους μηχανισμούς που τερματίζουν νωρίτερα το γεύμα.
Ανακεφαλαιώνοντας, η φύση δείχνει να προσπαθεί να βελτιστοποιήσει την ποσότητα του λίπους και κατ’ επέκταση του βάρους στο σώμα μας. Αυτό άλλωστε δείχνουν μελέτες στις οποίες ο χειρισμός του βάρους είχε ως αποτέλεσμα άμεση προσαρμογή της ενεργειακής πρόσληψης και κατανάλωσης του οργανισμού. Φυσικά, η όρεξή μας ελέγχεται και από άλλους ενδογενείς παράγοντες, όπως η έκφραση των γονιδίων αλλά και από εξωτερικούς παράγοντες όπως περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και συμπεριφοριστικοί.
Η γνώση που έχει συγκεντρωθεί ως τώρα δεν φαίνεται να επαρκεί ακόμη για να εμποδίσει τους αυξητικούς ρυθμούς του φαινομένου της παχυσαρκίας. Γι’ αυτό ακριβώς, κάθε έρευνα για φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τους ποικίλους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα την ευρεία χρήση τροφίμων, που εξαιτίας της ελκυστικής γεύσης και της μεγάλης ενεργειακής πυκνότητας τείνουν να παρακάμπτουν τους προαναφερόμενους ρυθμιστικούς μηχανισμούς.
Ήταν ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα της κυκλοφορίας στο αίμα ενός χημικού παράγοντα ο οποίος ανάλογα με τη συγκέντρωσή του ‘ενημερώνει’ τον εγκέφαλο για την κατάσταση των αποθεμάτων του λίπους που υπάρχουν στο σώμα. Με αυτόν τον τρόπο, ο εγκέφαλος προσαρμόζει ανάλογα την όρεξη και την πρόσληψη ενέργειας μέσω της τροφής.
Πριν από δεκαετίες υπήρχε μόνο το μοντέλο με βάση το οποίο η ρύθμιση του σωματικού βάρους ήταν κεντρική και εκτελούνταν από δυο κέντρα (αυτό της πείνας και αυτό του κορεσμού) που βρίσκονται στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος. Η εξέλιξη της επιστημονικής δραστηριότητας άρχισε με την πάροδο των χρόνων να συμπληρώνει επιπρόσθετους παράγοντες στο σύνθετο πάζλ του ελέγχου του σωματικού βάρους.
Έτσι, φαίνεται πως η ρύθμιση της πρόσληψης τροφής είναι το σύνθετο αποτέλεσμα μιας αλληλεπίδρασης χημικών και νευρικών σημάτων μεταξύ εγκέφαλου, πεπτικού συστήματος και λιπώδους ιστού. Οι περιφερικοί ιστοί (λιπώδης ιστός και πεπτικό σύστημα) του σώματος στέλνουν συνεχώς μηνύματα πίσω στον εγκέφαλο για να τον ενημερώσουν για την κατάσταση της τροφής που έχει εισέλθει και για το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η πέψη. Τα σήματα αυτά δρουν ουσιαστικά ως ορμόνες αφού η πληροφορία που μεταφέρουν επηρεάζει έμμεσα τη λειτουργία άλλων οργάνων.
Τα οχήματα αυτών των μηνυμάτων δεν είναι άλλα από τα διάφορα νευροπεπτίδια που απαντώνται στην κυκλοφορία του αίματος. Έτσι, ο λιπώδης ιστός χρησιμοποιεί νευροπεπτίδια όπως η λεπτίνη, και η ινσουλίνη, ενώ ο γαστρεντερικός σωλήνας έχει ανάλογους ‘αγγελιοφόρους’, όπως η χολεκυστοκινίνη, το πεπτίδιο YY και το πεπτίδιο GLP-1.
Η ινσουλίνη και η λεπτίνη (που εκκρίνεται από τα κύτταρα του λίπους) για παράδειγμα, ενεργοποιούν τις βιοχημικές διαδικασίες του εγκεφάλου που οδηγούν το σώμα να χρησιμοποιήσει θρεπτικά συστατικά από τα ήδη αποθηκευμένα (καταβολικές διαδικασίες). Παράλληλα, αναστέλλουν τις διαδικασίες που έχουν αντίθετη δράση, εκείνες δηλαδή που οδηγούν τον οργανισμό στο να αποθηκεύσει θρεπτικά συστατικά στα αποθέματά του (αναβολικές διαδικασίες).
Από τη στιγμή που τα βιοχημικά σήματα θα φθάσουν στον εγκέφαλο διαχέονται μεταξύ των διαφόρων κέντρων του υποθαλάμου, τα οποία βρίσκονται σε άρρηκτη συσχέτιση μεταξύ τους. Ένας επιπρόσθετος ρυθμιστικός παράγοντας σε αυτή την αέναη μεταφορά σημάτων είναι τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Σε όλη την έκταση του υποθάλαμου υπάρχουν νευρώνες που ‘καταγράφουν’ τη συγκέντρωση της γλυκόζης. Ανάλογα με τα επίπεδά της επηρεάζεται η προαναφερθείσα ‘βιοχημική αλληλογραφία’.
Ένα άλλο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον είναι η σχέση μεταξύ μακροπρόθεσμης ρύθμισης του σωματικού βάρους και βραχυπρόθεσμου ελέγχου της έναρξης και του τερματισμού των γευμάτων. Κάθε σήμα που ελέγχει μακροπρόθεσμα το βάρος, τελικά φαίνεται πως έχει επίδραση στο μέγεθος και τη συχνότητα των γευμάτων. Η λεπτίνη, για παράδειγμα, έχει φανεί πως μειώνει την πρόσληψη τροφής μέσα από τη μείωση του μεγέθους των γευμάτων. Ουσιαστικά ενεργοποιεί τους μηχανισμούς που τερματίζουν νωρίτερα το γεύμα.
Ανακεφαλαιώνοντας, η φύση δείχνει να προσπαθεί να βελτιστοποιήσει την ποσότητα του λίπους και κατ’ επέκταση του βάρους στο σώμα μας. Αυτό άλλωστε δείχνουν μελέτες στις οποίες ο χειρισμός του βάρους είχε ως αποτέλεσμα άμεση προσαρμογή της ενεργειακής πρόσληψης και κατανάλωσης του οργανισμού. Φυσικά, η όρεξή μας ελέγχεται και από άλλους ενδογενείς παράγοντες, όπως η έκφραση των γονιδίων αλλά και από εξωτερικούς παράγοντες όπως περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και συμπεριφοριστικοί.
Η γνώση που έχει συγκεντρωθεί ως τώρα δεν φαίνεται να επαρκεί ακόμη για να εμποδίσει τους αυξητικούς ρυθμούς του φαινομένου της παχυσαρκίας. Γι’ αυτό ακριβώς, κάθε έρευνα για φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τους ποικίλους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα την ευρεία χρήση τροφίμων, που εξαιτίας της ελκυστικής γεύσης και της μεγάλης ενεργειακής πυκνότητας τείνουν να παρακάμπτουν τους προαναφερόμενους ρυθμιστικούς μηχανισμούς.
Subscribe to:
Posts (Atom)